Met zes ondernemingen is de sector gezondheidszorg het best vertegenwoordigd op Morningstar’s lijst met Aanbevolen Aandelen. De zes uitverkorenen zijn Sanofi, Teva Pharmaceuticals, Covidien, Gilead Sciences, UnitedHealth Group en VCA Antech. Het zijn allemaal ondernemingen met een ‘narrow’ of ‘wide moat’: Morningstar-terminologie voor een kleine of grote voorsprong op concurrenten. Hiermee beschermen ze hun winstgevendheid voor de langere termijn. De zes noteren momenteel een Morningstar Rating van 4 sterren op een schaal van 1 tot en met 5 sterren, waarbij 1 ster staat voor maximaal overgewaardeerd en 5 sterren voor maximaal ondergewaardeerd. Hun koers is dus aantrekkelijk voor beleggers en Morningstar ziet opwaartse potentie (zie tabel).
In een driedelige serie worden Sanofi, Covidien en Gilead Sciences nader onder de loep genomen, omdat ze op drie heel verschillende markten opereren (medicijnen versus medische apparatuur versus biotechnologie), maar ook overeenkomsten hebben zoals een sterke onderzoek- en ontwikkelingsafdeling, waardevolle patenten en een goede positie op opkomende markten.
Telkens volgt eerst een analyse van de (sub)sector waarin de betreffende onderneming actief is en daarna van de onderneming zelf. In dit tweede deel zijn dat medische apparatuur en Covidien.
Innovatie is cruciaal
De producenten van medische apparaten voelen net als de geneesmiddelenfabrikanten de bezuinigingen op de gezondheidszorg. Het zet druk op de prijzen van hun apparatuur. Maar de focus bij ziekenhuizen op het beperken van de kosten biedt ook mogelijkheden. Technologieën die het grootste kostenvoordeel opleveren voor gebruikers zijn gewild. Net als bij de farmaceuten zijn opkomende markten voor de apparatenbouwers belangrijk voor groei en bieden ze een mogelijkheid om de druk op de omzet in ontwikkelde markten te compenseren.
De markt voor medische apparatuur is zeer gefragmenteerd. Er is een handvol grote spelers voor wie de omvang en de breedte van de productportefeuille een stabiele marktpositie oplevert. Na deze giganten komen ondernemingen die zich op een niche of specifieke technologie richten. Bij de instrumentenmakers zijn onder meer Covidien en Johnson & Johnson de grote jongens en zij hebben duurzame concurrentievoordelen door hun technische kennis en sterke positie in de operatiekamers bij ziekenhuizen. Kleinere instrumentenmakers richten zich op bepaalde procedures en creëren een concurrentiepositie met schaalvoordeel.
Veel kleiner ondernemingen in deze sector hebben geen concurrentievoordeel (moat), merkt Morningstar-analist Alex Morozov op, wat grotendeels komt door het risico dat deze bedrijven technologisch worden ingehaald. Technologie ontwikkelt zich snel in deze nichemarkt en veel ondernemingen willen een stukje van de lucratieve taart. Dat maakt voortdurende innovatie en een sterk verkoopplatform essentieel voor een duurzaam concurrentievoordeel. Met name omdat patenten hier niet het niveau van bescherming bieden zoals in andere sectoren (zie de farmaceutische sector). Innovatie is cruciaal om producten aantrekkelijk en prijzen stabiel te houden. Overnames worden regelmatig gebruikt om het eigen onderzoek te versterken en kleinere apparatenbouwers met een veelbelovende technologie zijn vaak overnameprooi.
Ondernemingen die een concurrentievoorsprong hebben opgebouwd hebben dat gedaan door schaalgrootte of door in te spelen op een niche met hoge overstapkosten. Ook regelgeving kan ervoor zorgen dat producenten afnemers aan zich binden en levert een voorsprong op concurrenten. Instrumentenmakers weten soms ook hun afnemers aan zich te binden omdat bijvoorbeeld chirurgen een training nodig hebben voor een bepaald, complex apparaat. Dat zorgt ervoor dat ze minder gemakkelijk overstappen naar een (goedkoper) apparaat van een andere aanbieder. Superieure eigenschappen en bewezen efficiëntie versterken de positie van een producent ook ten opzichte van concurrenten.
Morozov: “Toch zal de krimp van ziekenhuisbudgetten de macht van apparatenmakers over hun afnemers waarschijnlijk reduceren. De concurrentie zal toenemen in bepaalde delen van de markt, met name in gebieden waar het gewoon handel is geworden. Hier is prijs belangrijk.”
Covidien
De spin-off van zijn farmaceutische divisie maakt de transformatie van Covidien van een conglomeraat in de gezondheidszorg tot een producent van enkel medische apparatuur compleet. Het biedt beleggers de mogelijkheid op de onderneming en zijn kernactiviteit beter te beoordelen. Morningstar vindt het aandeel Covidien ondergewaardeerd en de onderneming blijft op de lijst van Aanbevolen Aandelen.
De groeivooruitzichten van Covidien zijn veelbelovend, want de laatste, nieuwe producten zijn door de markt goed ontvangen. Waar veel apparatenbouwers in de Verenigde Staten worstelen met aanpassen aan nieuwe regelgeving, heeft Covidien daar minder last van dan enkele concurrenten. Morningstar vindt de groeivooruitzichten van Covidien de beste in de sector en met opkomende markten als een drijvende kracht wordt een sterke omzet en winst verwacht ondanks investeringen in onderzoek en ontwikkeling en verkoop.
Covidien heeft een narrow moat (kleine voorsprong op concurrenten) en die dankt het aan zijn merkbekendheid, technische innovatie en aanzienlijke schaal. Op basis van omzet behoort het tot de top 5 producenten van medische apparatuur in de Verenigde Staten. Met een verkoopapparaat van meer dan vierduizend man heeft de onderneming een aanzienlijk aanwezigheid bij ziekenhuizen wereldwijd en heeft het in meer dan vijftig landen een verkoopkantoor. Innovaties van de onderneming, gesteund door een stijging van investeringen in onderzoek in de afgelopen paar jaar, hebben geleid tot een stroom aan verbeteringen van bestaande apparaten en nieuwe technologieën.
De ontwikkeling van de concurrentievoorsprong van Covidien beoordeelt Morningstar als positief. De onderneming heeft de laatste jaren gestaag marktaandeel gewonnen door zijn voortdurende toewijding aan onderzoek en ontwikkeling, sales en marketing. Omdat Covidien een grotere aanwezigheid in operatiekamers heeft verworven is zijn concurrentiepositie beter te verdedigen. Er zijn namelijk aanzienlijke technische en administratieve hordes te nemen voor concurrenten, met name door nieuwkomers en kleinere bedrijven, om Covidien te verstoten.
Lees ook de analyse van het aandeel Covidien >
Lees morgen deel 3 over Gilead Sciences, een veelbelovende biotechonderneming. Eerder verscheen deel 1 over Sanofi, een farmaceut met sterke patenten, nieuwe medicijnen in ontwikkeling en aanwezigheid in opkomende markten.
