Toen na het sluiten van de stembussen donderdagavond laat duidelijk werd dat het een Brexit zou worden, trapten de markten in Azië de vrijdagochtend af met bloedrode cijfers. De Europese markten volgden later op de ochtend met dalingen tussen de 5 en 10%. Ook de valutakoersen vielen ten prooi aan de paniek, met een fikse duikeling van het Britse pond voorop.
Zulke volatiliteit kan kansen bieden vanuit het perspectief van waardering. Maar in tijden waarin de beurzen onderuit gaan, is Morningstar van mening dat het voor beleggers het belangrijkst is om het hoofd koel te houden. Reageren vanuit paniek is zelden een goede strategie.
Dat zeiden we bij eerdere marktcorrecties ook. Maar wat moet ik dan wel doen, zal de bezorgde belegger zich afvragen? Denk daar eerst goed over na, met het oog op de lange termijn, voordat u actie onderneemt.
Morningstar heeft 5 stappen geformuleerd om te volgen in tijden van paniek op de beurs. Naar aanleiding van de Brexit bieden we die nogmaals:
1. Controleer uw asset allocatie en cash reserves
Als u afhankelijk bent van uw portefeuille voor uw dagelijkse geld, dan zult u willen zorgen voor voldoende liquide reserves om uw uitgaven voor de korte en middellange termijn te kunnen doen. Als u uw portefeuille moet herbalanceren om voldoende liquiditeit voorhanden te krijgen, wees daar dan voorzichtig mee en doe dat gedisciplineerd. Verkoop posities die buiten uw allocatiedoelen zijn komen te liggen en koop posities die nog onder die doelen liggen. Dat is beter dan blindelings aandelen verkopen die nu klappen hebben gekregen.
2. Denk na over uw meerjarenplan
Als u niet gepensioneerd bent en geen liquide reserves nodig heeft, kan de beste reactie zijn om niets te doen, tenzij uw asset allocatie doelen te ver buiten bereik zijn komen te liggen. Want vergeet niet dat wanneer u de asset allocatie van uw portefeuille drastisch gaat wijzigen, u ook het meerjarenplan van uw beleggingen drastisch gaat wijzigen. Voordat u zoiets doet, denk dan eerst na over de strategie voor deze nieuwe portefeuille, en vraag je af of die je zal brengen wat je beoogt voor over 10, 20 of 30 jaar.
Vergeet niet dat de meeste mensen - ook gepensioneerden – afhankelijk zijn van het lange termijn winstpotentieel van aandelen om te voldoen aan hun financiële doelstellingen. Ja, het is soms pijnlijk om aandelen aan te houden op de korte termijn als je ziet dat ze slecht presteren, maar dat is de prijs die je betaalt voor een strategie die op lange termijn een hoger rendement via een goed gespreide aandelenportefeuille kan bieden. Als aandelen deel uitmaken van je langetermijnstrategie, dan moet een marktcorrectie dat niet veranderen voor de korte termijn.
En als u denkt dat u nu aandelen kunt verkopen om ze later goedkoper weer terug te kopen, denk dan nog maar eens goed na. Want hoe vaak leek het er na 2008 op dat de markt weer over de kop zou gaan? Een aandelenrally begint niet doordat er ergens een belletje gaat rinkelen. Wie in de tussentijd langs de zijlijn blijft staan, loopt het risico dat hij een groot deel van het herstelpotentieel aan zijn neus voorbij ziet gaan – en daarmee een belangijk element van een lange termijn aandelenstrategie.
3. Hou onderwaardering in de gaten
Na een sell-off zoals op de vrijdag na het Brexit-besluit is de aandelenmarkt als geheel waarschijnlijk procenten ondergewaardeerd. Dat is gebaseerd op de gemiddelde geschatte fair value volgens de Morningstar methodiek in vergelijking met marktwaardering niveaus. Als de verkoopgolf aanhoudt, zal deze korting alleen maar toenemen.
Denk na over eventuele tastbaar vermogen in je bezit: een huis of een kunstvoorwerp. Dat verkoop je alleen als een koper een eerlijek prijs biedt. Hetzelfde geldt voor uw aandelen. Als u dat vermogen niet nu in cash nodig heeft, waarom dan verkopen als ze tegen een lage prijs noteren? Verkoop alleen als het nodig is. Maar als er geen nodzaak toe is, ga dan niet papieren verliezen omzetten in reëele verliezen.
Het kan ook helpen om prestaties op langere termijn in het achterhoofd te houden. Ja, de afgelopen dagen zijn pijnlijk, maar vergeet niet dat de S&P 500 ongeveer 15% rendement per jaar heeft gemaakt over de laatste vijf jaar. Als de waarde van een belegging stijgt tot beduidend boven de normale range van historische rendementen gedurende een langere periode, dan mag een moment van correctie niet als een verrassing komen.
4. Klaar voor koopjesjacht
Als er na een verkoopgolf sprake is van onderwaardering in de markt ten opzichte van Morningstar’s fair value schatting, dan kunnen sommige individuele aandelen aantrekkelijke koopkansen worden. Ook sterke bedrijven met een groot concurrentievoordeel (wide moat in de terminologie van Morningstar) kunnen aantrekkeloijk geprijsd zijn geworden door de correctie. Dat kan kansen opleveren voor beleggers die tegen interessante prijzen willen instappen in bepaalde aandelen.
Maar voordat u dat doet, hou dan wel het perspectief in de agten. Niet iedere correctie wordt automatisch gevolgd door herstel. Er kan nog een correctie volgen die de markten nog lager zet. Kijken we een paar jaar terug in de tijd, dan zagen we in 2011 een markt fair value van 0,8 en in 2008-2009 was dat 0,55. Dat wijst erop dat markten die zijn gevallen verder kunnen dalen - soms veel verder. De beste waarde beleggers zijn er vaak vroeg bij, en soms zien zijn hun koopjes eerst nog wat verder in waarde dalen alvorens het herstel inzet.
Koopjesjagers moeten bedacht zijn op de mogelijkheid dat zoiets gebeurt en daarom moeten ze op zoek gaan naar de sterkste bedrijven die moeilijke tijden kunnen weerstaan en zelfs kunnen profiteren van zwakte onder hun concurrenten. Bedrijven die van Morningstar een wide moat rating hebben gekregen in combinatie met een lage onzekerheid zijn een goede categorie om te beginnen met zoeken naar kansen. Als deze bedrijven dan ook nog eens een Morningstar Rating van 4 of 5 sterren hebben, dan zijn ze helemaal de moeite waard om onder de loep te nemen
5. Nog steeds stress? Dan stoom afblazen
Wanneer de bodem onder de markt uit valt, dan heb je soms gewoon behoefte aan een uitlaatklep. Als het dan helpt om een klein deel van uw aandelenportefuille te verkopen – en dan bedoel ik een procent of 5 – en om te zetten in contanten, zodat het voorkomt dat u alle aandelen van de hand doet en daarmee uw langetermijnplan om zeep helpt, dan doe dat om wat stoom af te blazen. Dat kan de druk wat verminderen.
Maar stop op een gegeven moment met constant het nieuws te volgen, kom achter je computerscherm vandaan en haal eens diep adem. Denk aan uw langetermijnplan en aan welke beleggingen u daarmbij nodig heeft. Realiseer u hoe de financiële markten door eerdere, vergelijkbare situaties heen zijn gekomen – vaak was het toen nog veel erger. Bedenk dat de volatiliteit die voorkomt uit gestresste beleggingsbeslissingen juist zorgt voor het rendement dat aandelen wel kunnen bieden en andere beleggingscategorieën niet. Als ze een stabiele en niet van hun stuk te brengen koers zouden volgen, zouden ze nooit het rendementspotentieel hebben dat ze nu hebben. En dan zou uw langetermijnportefeuille daar ook niet van kunnen profiteren.
