Kunstmarkt verschuift van veilingen naar handelaren

De waarde van de wereldwijde kunstmarkt bleef in 2016 tamelijk stabiel. Onderliggend zijn er een aantal belangrijke ontwikkelingen waarneembaar. Opvallendste is dat de rol van veilingen afneemt, met name in de Verenigde Staten.

Robert van den Oever 10 maart, 2017 | 10:59
Facebook Twitter LinkedIn

De wereldwijde kunstmarkt kende over 2016 een omzet van 45 miljard dollar, blijkt uit het jaarlijkse Tefaf Art Market Report dat is gepresenteerd bij de opening van kunstbeurs Tefaf in Maastricht.

De 45 miljard dollar betekent een lichte stijging van 1,7% ten opzichte van de kunstmarkt in 2015. Het Tefaf Art Market Report inventariseert de markt aan de hand van cijfers over kunsthandelaren, galeries en veilinghuizen. Dit jaar hanteren de onderzoekers een wat strakkere definitie van de bedrijven die actief zijn in de kunstmarkt, waardoor sommige cijfers lager uitvallen dan in voorgaande jaren. Het Art Market Report wordt opgesteld sinds 2002.

Gemeten in omzetcijfers is Europa de grootste kunstmarkt met 20,5 miljard dollar, gevolgd door de regio Americas met 14,5 miljard en Azië met 10 miljard. Kijken we naar aantallen transacties, dan gaan de Verenigde Staten aan kop met een marktaandeel van 29,5%, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk met 24% en China met 18%.

TEFAF 2017 708 Expo Galleria Borghese 4

De stand van Galleria Borghese op Tefaf 2017. Foto: Harry Heuts

Rol veilingen neemt af
Samensteller van het rapport Rachel Pownall, die een leerstoel over de kunstmarkt bekleedt aan de Universiteit van Maastricht en tevens Art Finance en Museum Management doceert aan TIAS Business School, ontdekte een belangrijke ontwikkeling: de rol van veilingen neemt af. De omzetwaarde van alle veilingen bij elkaar opgeteld over 2016 daalde maar liefst 18,5% naar 16,9 miljard dollar, in vergelijking met 2015 toen het nog 20,8 miljard dollar was.

De grootste daling was te noteren in de Verenigde Staten. De veilinghuizen zetten daar 41% minder om, terwijl er slechts 9% minder stukken ter veiling werden ingebracht. In Europa zagen de veilinghuizen hun omzet dalen van 6 miljard dollar in 2015 naar 5,2 miljard in 2016.

In Azië bleef de veilingomzet stabiel. Door de daling in de andere regio's heeft Azië nu het grootste marktaandeel in veilingomzet met 40,5%, waarbij China marktleider is.

TEFAF 2017 Stand 243 Hancocks LB 201739182233

Juwelen bij Hancocks op Tefaf 2017. Foto: Loraine Bodewes

Verschuiving naar galeries
Die wegvloeiende veilingomzet betekent niet dat de kunstmarkt daalt. De transacties verschuiven in toenemende mate naar kunsthandelaren. Het aantal aankopen bij handelaren en galeries steeg met 24%. In Europa, dat 54% van alle handelaren herbergt, steeg het met 20%.

De omzetwaarde uit retailaankopen steeg navenant met 20-25%. Daardoor zijn ze nu goed voor 70% van de wereldwijde kunstomzet.

Kopers kiezen voor discretie
Kopers kiezen steeds vaker voor de anonimiteit en discretie van een rechstreekse, private transactie bij een kunsthandelaar om onwenselijke publiciteit te vermijden. Zeker bij spectaculaire deals van grote namen voor hoge bedragen zitten kopers niet altijd te wachten op de publiciteitsgolf die vielinghuizen graag als reclame gebruiken.

De veilinghuizen zien die verschuiving ook en daarom faciliteren zij steeds vaker rechtstreekse transacties die buiten het zicht van het publiek blijven.

TEFAF 2017 212 Blumka

De beoordelingscommissie aan het werk voorafgaand aan de opening van Tefaf 2017. Foto: Harry Heuts

Andere smaak
De onderzoekers van het Tefaf Art market Report haalden uit de bestudering van de kunstmarktcijfers ook naar voren dat sommige kunstenaars minder in trek waren. Voor werken van voorheen gevierde artiesten zoals Andy Warhol, Pablo Picasso, Francis Bacon en Amedeo Modigliani werd op veilingen beduidend minder neergeteld dan voorheen. Verzamelaars lijken tegenwoordig een andere smaak te hebben.

 

Lees meer over Tefaf en het Art Market Report:

- Kunstmarkt voelt effect vertragend China

TAGS
Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Robert van den Oever  Robert van den Oever is research editor bij Morningstar in Amsterdam

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten