Een van de meest aangehaalde voordelen ETF’s als beleggingsinstrument is hun flexibiliteit, die doeltreffend risicobeheer op vele terreinen mogelijk maakt. In het ETF-universum worden vastrentende ETF’s terecht steeds vaker aangeprezen als risicobeheerinstrument. Zelfs in de meest basale toepassing, namelijk als component in een gemengde vermogensallocatie in combinatie met aandelen, worden vastrentende ETF’s vooral beschouwd als een manier om het beleggingsrisico te beperken.
Om aan de behoefte tot risicobeperking van sommige beleggers te voldoen, is de aankoop van een vastrentende ETF die bijvoorbeeld een staatsleningenindex volgt voor de eurozone -of alleen voor Duitsland, voor de belegger met de grootste risicoaversie-, een goede oplossing. Andere beleggers willen misschien juist hun vastrentende posities in een totale beleggingsportefeuille optimaliseren. ETF’s kunnen gebruikt worden als een voordelig instrument om dit doel te bereiken.
In dit artikel geven we een toelichting op een van de meest populaire ETF-toepassingen, namelijk om de blootstelling aan renterisico’s te beheren. De brede keus aan op looptijd gerichte vastrentende ETFs en hun real time verhandelbaarheid biedt beleggers de mogelijkheid om de gemiddelde duration van de totale vastrentende posities in hun portefeuilles snel aan te passen. Wat in de hand wordt gewerkt door het beperkte beleggingsdoel van een indexfonds, namelijk het repliceren van het resultaat van een index.
Als het gaat om indices van vastrentende waarden, loopt het spectrum van indices die het hele scala aan looptijden omvatten tot diegene die aan een specifiek segment gekoppeld zijn. En als er een index is, is er waarschijnlijk ook een indexfonds dat deze volgt. De transparantie van de onderliggende ETF-portefeuille maakt een redelijk exacte en voortdurende meting van duration mogelijk, wat essentieel is om het beheer van rentetariefblootstelling te optimaliseren. Dit – en ook de real time verhandelbaarheid – is een groot voordeel dat actief beheerde vastrentende fondsen soms ontberen. Hierdoor zijn naar onze mening ETF’s een beter instrument om duration mee te beheren binnen een bestaande vastrentende portefeuille.
Inzicht in duration
De waarde van vastrentende effecten is sterk blootgesteld aan wijzigingen in de rentetarieven. Wanneer de rente stijgt, dalen de koersen. Terwijl een dalende rente zorgt voor koersstijgingen. Duration is de meest gebruikelijke maatstaf voor de gevoeligheid van vastrentende activa voor wijzigingen in rentetarieven. Deze wordt uitgedrukt in aantal jaren. Hoe hoger het cijfer, hoe groter de rentegevoeligheid. Hieruit wordt de modified duration afgeleid, uitgedrukt in procenten, die bij benadering de verandering in waarde uitdrukt van een vastrentend effect, wanneer de rente met 100 basispunten (dat wil zeggen 1,0%) stijgt. De durationmaatstaf voor vastrentende indexfondsen wordt over het algemeen door de aanbieders meegedeeld als belangrijke productinformatie.
Samenvattend, wanneer u verwacht dat de rente gaat stijgen, kunt u beter vastrentende activa in bezit hebben met een korte duration, aangezien de koers hiervan proportioneel minder zou dalen dan de koers van activa met een lange duration. Omgekeerd, wanneer u verwacht dat de rente zal dalen, wilt u uw duration verhogen om het potentieel voor kapitaalwinsten te maximaliseren.
Om duration beheerstrategieën te kunnen toepassen, is een zeer nauwlettende bewaking van economische ontwikkelingen nodig, evenals een goed inzicht over hoe deze het monetaire beleid beïnvloeden. Hierbij is niet alleen de richting (met andere woorden gaat de rente stijgen of dalen) van belang, maar ook de timing is cruciaal. Deze strategie is waarschijnlijk eerder geschikt voor institutionele beleggers die beleggingsportefeuilles actief moeten beheren, ook al gebruiken zij daarbij indexvolgende instrumenten zoals ETF’s.
ETF-aanbieders voldoen aan vraag naar durationmanagement
ETF-aanbieders spelen in op de behoefte van beleggers aan duration beheer door naar looptijd gesegmenteerde vastrentende ETF’s aan te bieden. De meest leveranciers bieden inmiddels een breed scala aan vastrentende ETF’s gekoppeld aan de indices voor staatsleningen, waarbij zij specifieke segmenten van de rentecurve voor staatsleningen volgen. Beleggers die bijvoorbeeld de duration van een vastrentende portefeuille willen verkorten, kunnen dit eenvoudig doen door over te stappen van een ETF dat het hele looptijdspectrum volgt naar een ETF dat blootstelling biedt aan het kortste deel van de curve voor staatsleningen,zoals iShares Barclays Capital Euro Government Bond 1-3y ETF, Lyxor EuroMTS 1-3y of db-x trackers iBoxx Euro Sovereign 1-3y TR.
Beleggers die daarentegen de duration willen verlengen, kunnen overschakelen op ETF’s die blootstelling bieden aan het lange eind van het looptijdspectrum met bijvoorbeeld iShares Barclays Capital Euro Government Bonds 15-30y, Lyxor EuroMTS +15y of db-x trackers iBoxx Euro Sovereign +25y TR.
Dit zijn de twee eenvoudigste voorbeelden van duration beheer en we hebben daarbij slechts drie van de belangrijkste Europese ETF-aanbieders vermeld. De keuze is echter niet beperkt tot deze aanbieders, noch tot de aangegeven looptijdsegmenten. Er zijn vele naar looptijd gesegmenteerde ETF’s van andere aanbieders, die het ook mogelijk maken om de duration zeer nauwkeurig te beheren door blootstelling te bieden aan tussenliggende looptijden (bijv. 3-5j, 5-7j, 7-10j).
Er is veel keus, maar, zoals al gezegd, deze instrumenten zijn misschien geschikter voor beleggers die een actief beheer van hun portefeuille wensen. Daarnaast blijven wij benadrukken hoe belangrijk het is om prospectussen zorgvuldig door te nemen. De bovenvermelde ETF’s bieden weliswaar blootstelling aan vergelijkbare looptijdsegmenten, maar zij volgen niet dezelfde index. En zoals een ter zake kundige ETF-belegger moet weten, wordt het fondsresultaat vooral bepaald door het resultaat van de componenten van de onderliggende index.
