Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
Analysis

Grondstoffen uit de gratie bij dividendfondsen (2)

Fors gedaalde grondstofprijzen bedreigt dividend van mijnbouwers.

Jeffrey Schumacher, CFA 12 oktober, 2015 | 10:20
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Oliebedrijven zijn niet de enige grondstof gerelateerde industrie waar de druk op het dividend toeneemt. Ook voor mijnbouwers ligt de focus nu meer op overleven dan het belonen van aandeelhouders. De prijzen voor grondstoffen als ijzererts, koper en steenkool zijn in de afgelopen drie jaar 10 tot 50 procent gedaald, en staan mijlenver van de records die tijdens de hoogconjunctuur voor de crisis in 2008 werden bereikt. De onderstaande grafiek geeft de rendementen weer van diverse grondstoffen over de afgelopen drie jaar.

Grondstoffen fors in prijs gedaald:

Klik op het plaatje voor een grotere weergave.

Vooral de prijsdaling van ijzererts heeft grote impact op de mijnbouwers uit de sector. Het Braziliaanse Vale is ’s werelds grootste ijzerertsproducent, maar ook de Australische mijnbouwconglomeraten Rio Tinto en BHP Billiton zijn in belangrijke mate afhankelijk van de ontwikkeling van staal- en ijzerertsprijzen. Zo kwam 28 procent van de omzet bij BHP Billiton in 2014 uit de ijzerertsdivisie, terwijl deze divisie een aandeel van 45 procent had in de brutowinst.

De afkoelende Chinese economie, de belangrijkste bestemming voor ijzererts en staal, heeft grote impact gehad aan de vraagzijde. Maar ondanks de gedaalde prijzen blijven de mijnbouwgiganten hun productie opvoeren en de markt overspoelen met ijzererts. Vale heeft nog steeds als doel om de huidige productie van 340 miljoen ton ijzererts op te voeren naar 450 miljoen ton in 2018, BHP Billiton wil groeien van 254 miljoen ton naar 290 miljoen ton en Rio Tinto van 340 miljoen ton naar 360 miljoen ton. De crux zit hem in het zo goedkoop mogelijk produceren, wat voor de grote drie (Vale, BHP Billiton en Rio Tinto) geen probleem is omdat ze behoren tot de producenten die onderaan de kostencurve opereren. Bij de huidige prijzen zijn zij, in tegenstelling tot kleinere concurrenten, nog steeds winstgevend.

De val in grondstofprijzen en het uitblijven van het zicht op verbeterende marktomstandigheden zorgden ervoor dat Standard & Poors in april acht mijnbouwers op credit watch negative zette, wat betekent dat de kredietbeoordelaar overweegt om de kredietwaardigheid naar beneden bij te stellen. De aanhoudende prijsdruk zorgt er ook voor dat mijnbouwbedrijven voor lastige keuzes komen te staan.

Complexe keuzes: groei, dividend of credit rating
De scherp gedaalde grondstofprijzen zorgen voor scherpe winstdalingen en dwingen mijnbouwers om een lastige keuze te maken tussen toekomstige groei of het handhaven van het dividend. BHP Billiton en Rio Tinto hebben zich gecommitteerd aan hun progressieve dividendbeleid en beweren stellig dat zij hier niet aan zullen tornen. Bij de huidige grondstofprijzen zullen er echter maatregelen getroffen moeten worden om deze belofte gestand te kunnen doen. Dit betekent dat investeringen op een lager pitje worden gezet, waarmee de toekomstige groei wordt beperkt. Daarnaast behoren ook de verkoop van niet-kernactiviteiten of het verhogen van de schuld tot de mogelijkheden om genoeg kasstroom te genereren om het dividend te kunnen betalen. Het behouden van de credit ratings is een andere uitdaging voor de mijnbouwers, wat bij een verlaging kan leiden tot hogere financieringskosten van schulden.

Net als de oliemajors hebben diverse mijnbouwbedrijven aangekondigd om het exploratiebudget en kapitaalsinvesteringen terug te brengen. BHP Billiton snijdt bijvoorbeeld US$ 3,8 miljard in de uitgaven, terwijl Rio Tinto US$ 4,8 miljard minder gaat spenderen. Vooral exploratiebudgetten worden neerwaarts aangepast. Dit kan tot gevolg hebben dat mijnbouwers gaan onderinvesteren, waardoor hun pijplijn onder druk komt te staan en daardoor hun mijnen uitgeput raken om aan de toekomstige vraag naar grondstoffen te kunnen voldoen. Consultant EY plaatste dit risico in de top-10 risico’s voor mijnbouwbedrijven. De onderstaande grafiek toont de ontwikkeling van wereldwijde mijnbouw exploratiebudgetten.

Klik op het plaatje voor een grotere weergave.

Dividendbeleid kraakt
De neergang in grondstofprijzen doet de vraag rijzen in hoeverre het dividendbeleid van de mijnbouwers houdbaar is. Freeport McMoRan, ’s werelds grootste beursgenoteerde koperdelver, verlaagde in maart van dit jaar het dividend met 84 procent om de balans verder te versterken in de huidige omstandigheden.

Grondstoffenhandelaar/mijnbouwer Glencore werd eveneens hard geraakt door de dalende koperprijs. Het bedrijf nam in 2013 mijnbouwbedrijf Xstrata over, dat grotendeels afhankelijk was van de opbrengst van koper en kolen. Nu deze prijzen op een zesjarig dieptepunt staan, rapporteerde het bedrijf een winstdaling van 29 procent over het eerste halfjaar. Een reeks drastische maatregelen moet de onderneming weer op de rit zetten, waarbij het handhaven van de kredietwaardigheid het primaire doel lijkt te zijn. Kapitaalsinvesteringen worden teruggeschroefd van US$ 6,8 miljard naar US$ 5 miljard, kostenbesparingen moeten US$ 400 miljoen opleveren, bedrijfsonderdelen gaan in de verkoop, de koperproductie in Zambia en Congo wordt voor 18 maanden stilgelegd, de zink productie wordt drastisch teruggebracht, de schuld moet met een derde worden verlaagd, er wordt voor US$ 2,5 miljard aan aandelenkapitaal opgehaald en het slotdividend voor 2015 en het interim dividend voor 2016 worden geschrapt. Het aandeel ging 9,7 procent onderuit en is nu bijna 70 procent minder waard dan de prijs waarvoor het bedrijf in 2011 naar de beurs ging.

Goudmijnbedrijven Barrick Gold en Goldcorp hebben er ook voor gekozen om het dividend scherp te verlagen. Bij een aanhoudende bearmarkt in grondstoffen is het niet uit te sluiten dat er meer mijnbouwers gaan volgen die het dividendbeleid moeten aanpassen.

Een witte raaf is wellicht BHP Billiton, dat in augustus het dividend met 2 cent verhoogde bij een daling van 63 procent in de winst voor belastingen. Het bedrijf stelt gecommitteerd te zijn aan het handhaven van het dividend en ondanks de val in grondstofprijzen door de sterke kasstroom, het reduceren van de schuld en het snijden in kosten zelfs het progressieve dividendbeleid te kunnen handhaven.

De onderstaande tabellen geven de top-5 dividendfondsen weer met de hoogste en laagste blootstelling naar de subsector metals & mining.


Hoogste blootstelling aan mijnbouw:

Laagste blootstelling aan mijnbouw:

TAGS
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Jeffrey Schumacher, CFA  is fondsanalist bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.