Financiële markten net zo gek als transfermarkt?

Richedley Bazoer is hot. Wie? Richedley Bazoer, de talentvolle 19-jarige middenvelder van Ajax. Voetbalkenners, of diegenen die zich als zodanig voordoen, voorzien een grootse toekomst voor de ruwe diamant. Zijn goede optredens in het eerste elftal van Ajax zijn niet onopgemerkt gebleven.

Jeffrey Schumacher, CFA 02 maart, 2016 | 16:05
Facebook Twitter LinkedIn

Bazoer wordt gevolgd door bijna alle Europese topclubs, en het Italiaanse Napoli waagde in de afgelopen transferperiode met een megabod van 25 miljoen euro exclusief bonussen al een poging om het talent in te lijven.

Ter vergelijking, Johan Cruijff verruilde Ajax voor FC Barcelona in 1973 voor een bedrag van omgerekend 1,2 miljoen euro, wat destijds een record was.

Voetbalclubs kunnen er natuurlijk ook voor kiezen om een speler met meer ervaring te halen, of wellicht een grote naam aan te trekken. Voetballers die een sterk seizoen spelen, staan vaak in de schijnwerpers en clubs rekenen er op dat de speler zijn niveau van het afgelopen seizoen ook na zijn transfer haalt, of zich zelfs nog verder ontwikkelt. Echter, meer gevestigde spelers zijn ook geen garantie voor succes.

Het gevaar bestaat dat clubs dure spelers kopen, maar dat wanneer deze niet voldoen ze relatief snel worden verkocht voor een veel lagere prijs dan waarvoor ze waren aangekocht. Een dergelijk voorbeeld is Miralem Sulejmani. Dit destijds grote talent stapte in 2008 over van Heerenveen naar Ajax voor een recordbedrag van ruim 16 miljoen euro. Sulejmani kon de hooggespannen verwachtingen echter nimmer waarmaken en vertrok in 2013 gratis naar Benfica. Een pijnlijk voorbeeld van kapitaalvernietiging.

Gekte door zee van geld
De vraag is hoe deze gekte op de transfermarkt ontstaat. De bedragen die voor voetballers worden neergeteld lijken ieder jaar te stijgen, en zelfs de grens van 100 miljoen euro is al geslecht. Het antwoord is een zee van geld die met de sport gemoeid gaat en die ieder jaar groter lijkt te worden. Voetbal gaat al lang niet meer alleen over het winnen van een wedstrijd; het is big business geworden. De commercie heeft de sport steeds meer in zijn greep en er worden astronomische bedragen betaald om aan het circus mee te mogen doen.

Sky Sports betaalde in 2015 maar liefst 6,8 miljard euro om de voetbalwedstrijden van de Engelse Premier League drie jaar lang uit te mogen zenden en Real Madrid heeft een 10-jarige kledingdeal met Adidas gesloten die de club in totaal 1,4 miljard euro oplevert. Een overvloed aan kapitaal zorgt voor blinde koopwoede bij voetbalclubs. Dit leidt tot stijgende transferbedragen waarbij klakkeloos met miljoenen gesmeten wordt voor iemand die nog niets bewezen heeft, of waardoor middelmatige voetballers voor hoge bedragen kunnen worden verkocht.

Ik ben nu ruim 400 woorden verder, en u zult wellicht denken: waar gaat dit over? Dit heeft toch niets met financiële markten te maken? Toch wel, want de financiële markten zijn vandaag de dag wellicht net zo gek als de transfermarkt in het voetbal. De oorzaak is hetzelfde: een overvloed aan (goedkoop) geld.

Goedkoop geld stuwt M&A
De zeer omvangrijke programma’s voor kwantitatieve verruiming die zijn ingesteld door centrale banken hebben gezorgd voor een overvloed aan kapitaal op de wereld. Hierdoor is de rente naar recordstanden gezakt. Dit maakt het voor bedrijven erg goedkoop, en daarmee aantrekkelijk, om geld te lenen om aandelen in te kopen, dividend uit te keren of om overnames te financieren. Vooral dat laatste heeft dankzij goedkoop geld een sterke vlucht genomen.

Gedreven door de wens om de omzet en het marktaandeel te verhogen, laden bedrijven zich vol met schuld om zich op de markt voor fusies en overnames te kunnen begeven. In 2015 werd volgens Dealogic de grens van vijf biljoen dollar (US$ 5.000.000.000.000) voor het eerst in de historie gepasseerd. Tien van deze deals hadden een waarde van meer dan 50 miljard dollar.

Kapitaaldiscipline verwaarloosd
De druk van aandeelhouders om resultaten te leveren en de beschikbaarheid van veel goedkoop geld, kan er echter voor zorgen dat de kapitaaldiscipline wordt verwaarloosd. Door het gemak waarmee een financiering geregeld wordt bestaat de kans dat er makkelijker investeringsbeslissingen worden genomen en dat er dus minder kritisch wordt getoetst wat de kans van succes is van die investering en in welke mate die investering bijdraagt aan het vergroten van de omzet en winst.

Wanneer bedrijven minder makkelijk aan hun kapitaal kunnen komen, dan vergroot dat de noodzaak van kapitaaldiscipline. Vergelijk het met het kopen van een paar schoenen. Iemand met een minimum inkomen zal kritischer kijken naar de noodzaak, het nut en “rendement” van deze uitgave dan iemand die twee keer modaal verdient.

De pijnlijke gevolgen
Het gevaar van goedkoop geld is dat bedrijven sneller akkoord geven voor een grote investering die uiteindelijk niet oplevert wat ervan werd verwacht, of dat ze te veel geld willen betalen voor wat een bedrijf werkelijk waard is. Het enige wat dan nog rest is afschrijven op de waarde van het overgenomen bedrijf. Deze afboekingen vinden sneller plaats wanneer de economische cyclus draait, zoals we nu in de grondstoffensector zien.

Mijnbouwer Freeport McMoRan is een goed voorbeeld: het originele Freeport was vooral een delver van koper, maar besloot in 2013 om in de olie-business te stappen. Het laadde zich vol met schuld en kocht McMoRan Exploration en Plains Exploration & Production voor in totaal 9 miljard dollar, wat een overnamepremie van bijna 40 procent betekende. Destijds noteerde de olieprijs nog rond 100 dollar per vat, nu ongeveer 30 dollar.

Freeport McMoRan schreef eind vorig jaar 3,5 miljard af op zijn olie-divisie en gaf aan zich in de toekomst weer te willen richten op het delven van koper, waarbij het de opties bekijkt voor het afstoten van de olie-business. En als u nu denkt “het kan toch altijd een keer gebeuren dat er een verkeerde/ongelukkige beslissing wordt genomen”, dan heeft u gelijk, maar het feit is wel dat in dit geval het al de tweede keer is dat Freeport en McMoRan samengaan en weer uit elkaar worden gehaald.

Wees kritisch
Je kunt als belegger je vraagtekens zetten bij acties die het management van een bedrijf wil uitvoeren. Als het bedrijf geen kapitaaldiscipline toont, dan is het aan haar aandeelhouders om daar kritisch op te zijn.

Een goed voorbeeld was de reactie van Evy Hambro, fondsmanager van het BlackRock World Mining Fund, op de overname van McMoRan en Plains in 2013: “Congratulations on making one of the worst teleconferences I’ve ever heard to justify a deal. I haven’t heard anything on this call that in any way justifies why these companies should be put together.”

De prijs van goedkoop geld
De financiële wereld bevindt zich dankzij goedkoop geld in dezelfde situatie als de voetbalwereld, waar dankzij de zee van sponsorgeld minder kritisch naar de echte waarde van spelers wordt gekeken en grote bedragen worden neergeteld voor spelers die naderhand niet voldoen. Kapitaalvernietiging is het gevolg, wat voorkomen had kunnen worden als er een sterkere kapitaaldiscipline aanwezig was.

Geld is vandaag de dag goedkoop, maar het toenemende risico van kapitaalvernietiging door een gebrek aan kapitaaldiscipline zal in de toekomst moeten uitwijzen wat de werkelijke prijs is van goedkoop geld.

 

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Jeffrey Schumacher, CFA  is fondsanalist bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten