Niet alle niche-ETFs zijn de moeite waard

Soms zijn nieuwe, innovatieve ETFs nuttige hulpmiddelen voor beleggers. Maar vaak gaat het echter om buitensporig complexe en risicovolle producten.

Hortense Bioy, CFA 17 december, 2012 | 18:42
Facebook Twitter LinkedIn

Het aantal niche-ETFs is de laatste jaren explosief toegenomen. Deze eindeloos lijkende trend is niet alleen toe te schrijven aan de toenemende en immer evoluerende vraag van beleggers naar ETFs, maar is ook het gevolg van een steeds hevigere concurrentie op de wereldwijde ETF-markt.

Het gevecht om marktaandeel heeft ETF-aanbieders ertoe aangezet om producten te ontwikkelen met blootstelling aan steeds kleinere deelverzamelingen van het belegbare universum. In enkele gevallen heeft dit geleid tot oprecht nuttige innovaties voor beleggers. In andere gevallen zijn mensen die geen goede due diligence hebben uitgevoerd, soms het slachtoffer geworden van de buitensporige complexiteit van deze nieuwe fondsen.

Als het gaat over nicheproducten denken beleggers vaak het eerst aan ETFs in aandelen van een bepaalde sector. De laatste jaren zijn er talrijke ETFs geïntroduceerd die toegang bieden tot enkele extreem smalle subsectoren, vooral in de VS. Ze variëren van ETFs die beleggen in smartphones, cloud computing, sociale media en zelfs meststoffen. Ongetwijfeld zien bepaalde beleggers dit type fondsen als een nuttig hulpmiddel om een standpunt over een bijzonder specifiek deel van de markt tot uiting te brengen. Maar de overgrote meerderheid vindt dat ze te gespecialiseerd zijn, te weinig worden verhandeld en dat ze per slot van rekening het overwegen niet waard zijn.

Beperkte diversificatievoordelen
Het belangrijkste probleem met niche-ETFs zoals hierboven genoemd is dat ze over beperkte diversificatievoordelen beschikken. Hoe smaller de onderliggende posities, hoe minder diversificatievoordelen ze bieden voor langetermijnbeleggers. Het leeuwendeel van de niche-ETFs is zelfs alleen geschikt voor beleggers die binnen een gediversifieerde portefeuille een overwogen positie willen in bepaalde marktsegmenten. Voor doeleinden van tactische activaspreiding kunnen ze nuttig zijn, maar doorgaans zijn ze niet bedoeld als bouwsteen voorde kern van een beleggingsportefeuille.

Niet alle subsector-ETFs zijn echter zo obscuur als die van het voorbeeld. Fondsen die zich richten op alternatieve energie, water en duurzaamheid hebben het potentieel om een breder beleggerspubliek aan te spreken. Voorbeelden zijn het iShares S&P Global Clean Energy ETF, dat tot nu toe EUR 80 miljoen aan activa heeft verzameld, terwijl het iShares S&P Global Water ETF een beheerd vermogen heeft van zo'n EUR 150 miljoen. In vergelijking met bredere ETFs zijn deze 'themafondsen' met een TER van om en nabij 0,65 procent echter niet goedkoop. Ze hebben ook niet noodzakelijk betere rendementen behaald dan de bredere benchmarks.

Pakistan-ETF
ETFs bieden ook in toenemende mate smallere geografische posities aan. Tegenwoordig lijkt het alsof mensen met een ETF in elk land op de wereld kunnen beleggen. Neem bijvoorbeeld de opkomende markten. Ooit werden ze beschouwd als een nicheregio, maar ze zijn inmiddels zo gangbaar geworden dat sommige providers hebben beslist om het segment nog verder op te splitsen.

Europese fondsproviders bieden talrijke ETFs die een waaier van afzonderlijke opkomende markten volgen: van Brazilië, China en Taiwan tot Turkije en Zuid-Korea. Onlangs heeft db X-trackers de eerste landen-ETFs geïntroduceerd die toegang bieden tot Pakistan en Bangladesh.

We herhalen het nogmaals: voor wie wat pit aan zijn portefeuille wil toevoegen en gelooft dat een bepaald opkomend land in de nabije toekomst goed zal presteren, kunnen opkomende-landen-ETFs zoals deze nuttig zijn, zolang er niet wordt overdreven. Ook dienen die beleggers te beseffen dat ze zichzelf met beleggingen in deze markten blootstellen aan hoge niveaus van volatiliteit en idiosyncratisch risico.

En nog een waarschuwing: niche-ETFs beschikken doorgaans niet over hetzelfde liquiditeitsniveau als brede index-ETFs. Dit komt omdat ze normaliter aandelen volgen die minder vaak worden verhandeld, wat leidt tot bredere bied-laatspreads. Dat kan op zijn beurt leiden tot hogere transactiekosten, die aan de voor niche-ETFs al gebruikelijke hogere beheervergoedingen worden toegevoegd.

Hefboom- en inverse ETFs
Andere ETF-types die in aanmerking komen als nicheproducten, zijn ETFs gericht op complexere en risicovollere strategieën zoals ETFs met hefboomwerking en inverse ETFs. Vanwege de vaardigheden die nodig zijn om te begrijpen hoe deze producten precies werken, zijn ze meer geschikt voor handige traders dan voor langetermijnbeleggers. Veel beleggers die het effect van een dagelijkse herschikking op de rendementen van deze fondsen niet volledig begrijpen, hebben in het verleden slechte ervaringen met deze producten gehad. Desondanks zijn ETFs met hefboomwerking en inverse ETFs nog steeds populair bij een bepaalde groep beleggers, die ze gebruiken als hulpmiddel voor hedging en speculatie.

Obligatie-ETFs
Inmiddels zijn ETF-providers ook druk bezig geweest om het obligatiesegment in kleine stukjes te versnijden zoals ze dat voor aandelen hebben gedaan, om zo toegang te kunnen bieden tot meer gerichte nicheposities in het vastrentende segment. Hierdoor kunnen beleggers een meer gepersonaliseerde vastrentende activaspreiding ontwikkelen die geografische, risico- en sectorprofielen met elkaar combineert.

Zo zijn er nu verschillende mogelijkheden om een blootstelling te verkrijgen aan schuld uit opkomende markten: bedrijfsschuld, hoogrentende schuld en lokale valuta. Naast obligatie-ETFs die zijn opgesplitst volgens looptijd en kredietkwaliteit, heeft iShares onlangs ook de allereerste sectorobligatie-ETFs in de VS geïntroduceerd. Deze fondsen bestrijken de financiële, industriële en nutssectoren. Beleggers die bezorgd zijn over de financiële sector kunnen nu de industriële en nutsfondsen kopen om een gediversifieerde portefeuille van bedrijfsobligaties samen te stellen zonder enige blootstelling aan de financiële sector.

Kortom, bepaalde innovaties op het vlak van ETFs blijken nuttige nieuwe hulpmiddelen te zijn, waardoor beleggers nauwkeurigere strategieën kunnen implementeren. Niet al deze innovaties zijn echter goed, in het bijzonder wanneer ze de vorm aannemen van buitensporig complexe, risicovolle producten.


Meer weten over het beleggen in ETFs. Blader dan door Morningstar's ETF Bibliotheek met tal van artikelen over actieve versus passieve fondsen en de rol die indextrackers in uw beleggingsportefeuille kunnen spelen.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Hortense Bioy, CFA

Hortense Bioy, CFA  is director of passive fund research in Europe.

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten