Philips neemt afscheid van lichtdivisie: een historische stap

Philips staat op een belangrijk kruispunt in de transitiefase die het momenteel doormaakt: de afsplitsing van lichtdivisie Philips Lighting, de bakermat van het bedrijf, nadert de ontknoping. In welke vorm de verzelfstandiging zal plaatsvinden, is nog steeds niet duidelijk. Het kan een verkoop worden aan een branchegenoot of aan private equity, maar ook een beursgang behoort tot de mogelijkheden.

Robert van den Oever 21 april, 2016 | 9:24
Facebook Twitter LinkedIn

Philips heeft in samenwerking met Euronext al voorbereidingen getroffen voor een eventuele beursgang en zakenbankiers ingehuurd om een initial public offering (IPO) te begeleiden, als het zover komt.

Er is nog één hobbel te nemen en dat is een andere deal, die nauw verbonden is met de afsplitsing van Lighting, namelijk de verkoop van Lumileds. Dit onderdeel valt onder Lighting, maar Philips wil het apart verkopen.

Daar was al een overeenkomst voor met een consortium onder leiding van de Chinese investeerder Go Scale Capital. Maar dat liep uit op een fikse domper. De Amerikaanse autoriteiten hadden bedenkingen bij de Chinese koper en Philips zag zich genoodzaakt om in januari dit jaar de voorgenomen transactie af te blazen. Wat het probleem was, werd niet nader gespecificeerd, maar feit was wel dat de deal van tafel was.

3943974603 49 a 41 b 35 ef z

Warenhuis Saks Fifth Avenue in New York uitgelicht door Philips

Toch zal dit geen merkbare invloed hebben op het transformatieproces en de afsplitsing van heel Lighting. Morningstar verwacht dat die in de tweede helft van 2016 alsnog zal doorgaan.

Lumileds staat nog steeds te koop en zal ofwel vóór ofwel na de afsplitsing van Lighting een nieuwe eigenaar vinden. Wel is het de vraag of Philips nog steeds de geraamde opbrengst van 1,5 miljard euro kan binnenhalen, want het zat Lumileds de laatste maanden niet echt mee en dat zal ongetwijfeld een effect op de prijs hebben.

8547751857 7c 627 f 4713 z

De Bay Bridge in San Francisco voorzien van LED-verlichting door Philips

Rijksmuseum als showcase
Verlichting lijkt met de LED-technieken van tegenwoordig een hoogtechnologische business, die Philips maar al te graag laat zien in bijvoorbeeld het Rijksmuseum. Als onderdeel van de grote verbouwing van het Rijksmuseum, dat heropende in 2013, heeft Philips de verlichting van de zalen en belichting van de schilderijen en kunstvoorwerpen volledig nieuw aangelegd. De Nachtwacht van Rembrandt baadt sindsdien in Philips-LED-licht. Maar vooral bij de kleinere doeken met sprekende kleuren, zoals die van Vermeer, luistert het heel nauw om ze goed uit te lichten.

Het is een geweldige showcase voor wat lichttechnologie heden ten dage allemaal vermag. De samenwerking is wederzijds goed bevallen, want begin maart hebben beide partijen hun verbond met 5 jaar verlengd.

Nachtwacht Rijksmuseum LED met Frans van Houten en Wim Pijbes

Philips-ceo Frans van Houten (links) en Rijksmuseum-directeur Wim Pijbes voor de Nachtwacht in 2011

Geen toekomst
Toch is licht geen business waar Philips verder de toekomst mee in wil. Want de concurrentie is hevig. Nieuwe spelers duiken op en maken het lastig om een voorsprong op te bouwen en de marges op een gezond niveau te houden. Een speler van betekenis blijven kan alleen door substantiële investeringen te blijven doen in innovatie om te proberen voorop te lopen – en dan nog is een toppositie allerminst zeker. Wel investeren zonder uitzicht op rendement: daar heeft Philips geen trek in en daarom gaat de lichtdivisie de deur uit.

Ondergewaardeerd
Volgens Morningstar is Philips momenteel een van de Best Ideas op het gebied van Europese aandelen. Philips is momenteel ondergewaardeerd, stelt Morningstar-analist Jeffrey Vonk. In de huidige beurswaarde komt de onderliggende waarde op basis van een opgesplitst Philips niet helemaal tot uitdrukking. Vonk berekent een fair value van 29 euro per aandeel, ervan uitgaande dat de opsplitsing alsnog doorgaat. De aandelenkoers beweegt in de afgelopen maanden tussen de 20 en 26 euro.

De resultaten van de divisies Healthcare en Consumer Lifestyle, de kern van het overblijvende Philips, zijn goed: een gezonde omzetgroei in 2015 die een veelbelovende trend voor 2016 heeft neergezet. Want de orderportefeuille is goed gevuld, met dank aan de klantrelaties die Philips in de medische wereld heeft gesmeed. Die orderinname toont aan dat samenwerking voor de lange termijn, gebaseerd op een managed-services businessmodel, voor een blijvend en gezond orderniveau zorgt.

4287853902 d99117 bc 53 z

Wel is het zo dat Philips’ resultaten in hoge mate samenhangen met de ontwikkeling van de economie. Afhankelijk van de robuustheid van het economisch herstel hanteert Morningstar verschillende groeiscenario’s, met 2,5% of 3,6% omzetgroei voor 2016. In het basisscenario zal de operationele marge groeien tot 10% in 2019, in het optimistischere gaat dat richting de 12%. Onderliggend zal de vergrijzing van de bevolking, met een te verwachten toename van het aantal mensen met ouderdomskwalen, hoe dan ook leiden tot grotere vraag naar medische oplossingen, en dat biedt kansen voor Philips.

Loyaliteit
Analist Vonk kent Philips een ‘narrow moat’ toe, ofwel een beperkt concurrentievoordeel. Dat is de optelsom van de kenmerken van de twee kerndivisies Healthcare en Consumer Lifestyle plus die van het af te splitsen Lighting. In Healthcare heeft Philips een uitstekende positie ten opzichte van zijn belangrijkste concurrenten Siemens en General Electric. Door de langjarige relaties en de specifieke eigenschappen van de medische appratuur is het ingewikkeld en duur om te switchen van leverancier. Die loyaliteit is een belangrijk aspect: ben je eenmaal binnen bij een klant, dan raak je die niet zomaar kwijt. De goed gevulde orderportefeuille is daar het bewijs van.

Op het gebied van verlichting heeft Philips aanmerkelijk minder slagkracht. Wel bij het onderdeel Professional Lighting Solutions, dat de professionele markt bedient met geavanceerde producten die gezonde marges opleveren. Maar bij de consumentenbusiness van Lighting, die in omvang veel groter is dan de professionele, is dat voordeel er niet. Philips is daar bijvoorbeeld niet in staat dominant te zijn in zijn prijsstelling. De concurrentie is dermate hevig dat prijs- en marge-erosie constant op de loer liggen.

14709375649 9fb 805 a 4a 9 z kleinerDat geldt ook voor een deel van het assortiment huishoudelijke apparaten binnen de divisie Consumer Lifestyle. In persoonlijke verzorging heeft Philips weliswaar sterke marktposities met sterke merken in scheerapparaten en elektrische tandenborstels, maar - anders dan professionele medici bij Healthcare - kunnen consumenten snel en makkelijk overstappen naar een ander merk. In de praktijk doen ze dat echter toch niet zo makkelijk. Want als het gaat om gezondheidsaspecten hechten consumenten veel waarde aan betrouwbare merken en dan is de klantentrouw hoog.

Overall komt analist Vonk dus tot de ‘narrow moat’ rating met een ‘stable’ outlook. Het ontbreken van concurrentievoordeel bij Lighting is de belangrijkste reden daarvoor. Die weegt bij het maken van de optelsom zwaarder dan het concurrentievoordeel dat Healthcare, en in mindere mate Consumer Lifestyle wel hebben. Als de afsplitsing van de lichtdivisie straks een feit is, dan kan de moat rating opnieuw bekeken worden, tekent Vonk aan.

Bulls versus bears
Naast de opinie van Morningstar bestaan er ontwikkelingen en risico’s en er leven in de markt andere opinies dan die van Morningstar, die deels positiever en deels negatiever zijn. De positief, ofwel bullish gestemden, verwachten dat Philips’ tegenwoordige kernactivteit Healthcare het voorlopig goed zal blijven doen. Deze mondiale markt is meer dan 100 miljard euro groot en blijft voorlopig groeien, al was het maar door alleen al de demografische ontwikkelingen. Philips heeft de marktpositie, de productenrange en de binding met de medische wereld om die groei ten volle te kunnen benutten.

De pessimistischer gestemde marktopinie, ofwel, de bears stellen daar tegenover dat wijzigingen in het Amerikaanse gezondheidszorgstelsel een negatieve invloed kunnen hebben op de resultaten van Philips, als de vergoedingen zouden dalen en de vraag van ziekenhuizen naar nieuwe apparatuur afneemt.

De bears hebben nog een ander punt van zorg: Philips lijkt te veel te betalen voor overnames. Overnames brachten vaak weinig rendement voor aandeelhouders. Zij moesten het vooral hebben van de dividenden en kapitaalsuitkeringen van overtollige kasmiddelen waar het Philips-management een handje van heeft.

Bekijk hier de koersontwikkeling van het aandeel Philips over de afgelopen 12 maanden:

Philips koersgrafiek 20 april 2016

(aandelenkoers in euro, klik op grafiek voor vergroting)

En bekijk ook de overzichtspagina over Philips op de Morningstar-website met alle kerncijfers en relevante informatie.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Robert van den Oever  Robert van den Oever is research editor bij Morningstar in Amsterdam

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten