Synthetische ETFs onder de microscoop

Wat beleggers zich moeten realiseren als ze in synthetische ETFs willen beleggen.

Maarten van der Pas 16 mei, 2012 | 17:02
Facebook Twitter LinkedIn
Tegen de achtergrond van de financiële crisis, het innovatieve karakter en de toenemende complexiteit van synthetische ETFs hebben meerdere toezichthouders zich vorig jaar kritisch uitgelaten over dit type passieve fondsen. Ze wijzen dan vooral op de onduidelijkheid over het tegenpartijrisico. Morningstar mengde zich in het debat en kondigde een onderzoek aan naar de transparantie van synthetische ETFs en de mate waarin beleggers worden beschermd tegen risico's.

Eind maart van dit jaar nuanceerde Morningstar’s ETF-analist Ben Johnson de bewering dat synthetische ETFs van "geringe kwaliteit" zouden zijn. Op basis van het bovengenoemde 

/news/34430/Synthetische-ETFs-zijn-van-geringe-kwaliteit.aspx">onderzoek kwam hij tot de conclusie dat de structuur van synthetische ETFs bepaalde specifieke risico’s met zich meebrengt, maar vindt dat er drie belangrijke vragen gesteld moeten worden als het over de risico’s gaat: wat is de bron van het risico, hoe zijn beleggers beschermd tegen het risico en hoe worden beleggers gecompenseerd voor het op zich nemen van dit risico? Volgens Johnson scoorder geen ETF-aanbieder goed of slecht scoort op aspecten als de swap methode en de transparantie hierover en over het onderpand.

Johnson en zijn collega-ETF-analisten bij Morningstar (Hortense Bioy, Jose Garcia-Zarate, Jackie Choy, John Gabriel, Gordon Rose en Alastair Kellett) hebben het onderzoek voortgezet en uitgebreid. Ze kijken of er progressie is geboekt bij synthetische ETFs in Europa als het gaat om bescherming van beleggers tegen de risico’s en het niveau van transparantie van deze fondsen. Ook zijn nu ETFs in de Verenigde Staten, Canda, Azië en Australië.

De belangrijkste doelen van het onderzoek waren:

  • De vorderingen aangeven die de ETF-sector heeft gemaakt om beleggers beter te beschermen tegen risico’s van synthetische ETFs en de transparantie die wordt geboden omtrent de fondsen sinds de laatste rapportage in juli 2011.

  • Die terreinen noemen waar nog ruimte voor verbeteringen is.

  • Herhalen van de best practises in de ETF-sector.

  • De best practises van elke ETF-aanbieder nauwkeurig omschrijven om beleggers de informatie te geven die ze nodig hebben om de structurele risico’s van deze fondsen te kunnen beoordelen.

Synthetische ETFs voegen een complexe laag toe in vergelijking met ETFs die fysieke replicatie toepassen. Ze hebben tot verwarring geleid bij beleggers die niet bekend zijn met de werkwijze van derivaten –die beleggers in het uiterste geval het rendement van een referentie-index bieden binnen synthetische ETFs.

De belangrijkste risicobron (naast risico dat beleggen in het algemeen met zich meebrengt) is dat beleggers bij synthetische ETFs blootgesteld zijn aan tegenpartijrisico. Beleggers zijn afhankelijk van één of meer tegenpartijen om hen het rendement van de referentie-index van het fonds te bieden. Blijft een tegenpartij in gebreke, dan hebben beleggers in het fonds het risico van een blijvend tekort aan kapitaal.

Elk van dit type fondsen heeft een ingebouwde bescherming tegen een default van een tegenpartij. Een grote meerderheid van de synthetische ETFs wereldwijd valt onder regulering die de blootstelling beperkt die ze kunnen hebben elke uitgever via een derivaat. In de praktijk is te zien dat de meeste aanbieders van ETFs activa of onderpand aanhoudt dat bijna gelijk, gelijk, of groter is dan het fondsvermogen (net asset value). Sommige aanbieders betrekken meerdere tegenpartijen om zo de blootstelling van hun fonds te spreiden. Dit is een handvol van de meest belangrijke maatregelen die beleggers in synthetische ETFs beschermen tegen tegenpartijrisico.

Compensatie
Het is belangrijk dat beleggers worden gecompenseerd voor deze extra vorm van risico. In het algemeen hebben synthetische ETFs laten zien dat ze enige tegemoetkoming bieden in de vorm van lagere totale kosten. Holding costs zijn een combinatie van de total expense ratio (TER) van een ETF en tracking performance ten opzichte van de benchmark. In het algemeen hebben synthetische ETFs bewezen een lagere TER en een superieure tracking in vergelijking met fysieke producten. Vooral in het geval wanneer de onderliggende vermogensklasse kleiner en/of minder liquide is. (zoals aandelen uit opkomende markten).

Uiteindelijk is het aan de belegger om voor zichzelf de juiste balans te vinden tussen bescherming en rendement. Alleen zij kunnen besluiten bij welk risiconiveau inherent aan de structuur van synthetische ETFs ze zich nog comfortabel voelen. En daarvoor moeten ze wel een goede due dilligence doen. Waar de plicht om huiswerk te maken bij de belegger licht, kunnen de aanbieders van ETFs het werk makkelijker maken door volledig transparant te zijn over hun praktijken en de diverse risico’s die daaraan verbonden zijn.

Tot zover heeft de ETF-sector goed werk geleverd met zelf-regulering. Maar Morningstar vindt dat er meer kan worden gedaan. Er blijft behoefte aan een algemene standaard voor de sector om synthetische ETFs te benoemen, informatie te geven over de activa en onderpanden van het fonds, tegenpartijen en ingesloten kosten. In bepaalde gevallen, wellicht het meest opmerkelijk in Hong Kong, hebben wetgevers hierin het voortouw genomen. In Europa moet nog blijken of een harmonisatien van best practices  door de sector zelf wordt geregeld of door regelgevende instanties wordt opgelegd.

Lees ook de conclusie van het vervolgonderzoek: Synthetische ETFs zijn transparanter geworden.

Bezoek ook Morningstar's ETF Center met artikelen over ontwikkelingen op de ETF-markt en ETF-strategieën. De 
ETF Bibliotheek staat vol artikelen over beleggen in en met ETFs.

TAGS
ETF
Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Maarten van der Pas

Maarten van der Pas  is Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten