Beursuitbater en indexbouwer Euronext Amsterdam heeft vandaag een nieuwe, duurzame variant gelanceerd op de AEX, de onder particuliere beleggers zo geliefde Nederlandse index van de 25 grootste bedrijven, gemeten naar beurswaarde en de hoeveelheid handel in het aandeel. De AEX ESG, zoals hij heet, bestaat uit 25 bedrijven, net als de AEX, en is opgebouwd uit een mix van ondernemingen uit de AEX én de AMX, de Nederlandse beursindex voor middelgrote bedrijven.
Van de in totaal 50 bedrijven uit de AEX en de AMX is gekozen voor degene die volgens deskundigen het beste voldoen aan zogeheten ESG-criteria. Die drie letters zijn, zoals bekend afkortingen voor Environmental, Social en Governance en staan voor een respectvolle omgang door een bedrijf met planeet (‘milieu’), dier en medemens (sociaal beleid en gedrag), en voor fatsoenlijk ondernemingsbestuur.
Euronext heeft bedrijven geselecteerd op basis van een data(analyse) door Sustainalytics, een onafhankelijke organisatie, bovendien onderdeel van Morningstar, die gespecialiseerd is in classificaties op duurzaamheidsgebied – daarover verderop in dit artikel meer. Maar nu eerst: wie zit erin en wie ligt eruit?
Bye bye Shell en DSM
Deze selectie op duurzaamheid heeft tot gevolg dat allerlei vertrouwde namen uit de hoofdindex niet in de nieuwe index staan. Zoals voor de hand ligt, zijn Shell, Arcelor Mittal en DSM exit. Daarnaast ontbreken in de duurzame AEX ook Ahold Delhaize, Unilever, ING, Just Eat Takeaway en Philips .
Daarmee ziet de Top 3 van de duurzame AEX er gelijk heel anders uit dan die van de reguliere AEX: Shell, Unilever en ASML, die met z’n drieën in gewicht immers al rond de 40% van de totale index uitmaken.
Van het trio kwam alleen ASML door de duurzaamheidsballotage. Overigens zijn alle drie de grote techbedrijven wél opgenomen in de AEX ESG (dus ASML, ASMI en Besi). Interessante vraag is of daardoor de techsector in deze duurzame index ook de grootste is, net als in de reguliere AEX.
Welkom Accell
Fietsenfabrikant Accell beleeft met de introductie van de duurzame AEX-index zijn tweede triomf in korte tijd. Werd het aandeel eerst een paar maanden geleden op het Damrak gepromoveerd van de kleinebedrijvenindex AScX naar de midkap, nu blijkt het ook in de duurzame AEX te zijn opgenomen. Enkele andere ondernemingen uit de midkap die opduiken in de AEX ESG zijn SMB Offshore, Arcadis, ASR en IMCD. Maar eind juni volgt de eerste herschikking: nieuwe ronde, nieuwe kansen.
Met de introductie van de duurzame AEX loopt Nederland bepaald niet voorop – logisch misschien, voor zo’n klein land. Binnen Europa bracht Euronext ruim een jaar geleden, in maart 2021, een duurzame variant van de Franse nationale kampioenen, de CAC 40, op de markt. Daarna volgden nog een Italiaanse en een Noorse duurzame kampioenenindex – de laatste, in Oslo, vond nog geen week geleden plaats.
De groten onder de indexbouwers, zoals MSCI, waren een stuk sneller. Zo begon S&P Dow Jones al in 1999 met de Dow Jones Sustainability World Index. En MSCI heeft naar eigen zeggen inmiddels meer dan 1.500 duurzame indexen gebouwd. Gezien de grote populariteit voor ‘groen & goed beleggen’ onder beleggers én de grote voorkeur die Nederlandse particulieren hebben voor aandelen uit eigen land, zal de AEX ESG waarschijnlijk wel goed boeren.
Wanneer komt de eerste ETF?
Het wachten is nu op een aanbieder die de duurzame AEX inzet voor een ETF, zodat particuliere beleggers er daadwerkelijk iets aan hebben. Desgevraagd laat Euronext bij monde van Simone Huis in ’t Veld weten dat ‘nog geen concrete partij zich heeft gemeld.’ Volgens de bestuursvoorzitter is dat echter in andere Europese landen waar Euronext al eerder een ESG-variant introduceerde, inmiddels wel gebeurd.
Voor particuliere beleggers die op de lange termijn (hallo pensioen) gericht zijn, valt te hopen dat zo’n aanbieder voor de Nederlandse markt dan zal kiezen voor een speciale subversie van de AEX ESG: de zogeheten AEX ESG GR (met excuses van de beleggingsindustrie voor het jargon. GR staat voor gross return, ofwel brutorendement, maar het wordt ook wel een herbeleggingsindex genoemd).
Als je geld steekt in zo’n GR-versie valt je totale rendement per jaar een paar procent hoger uit dan bij de standaard AEX-index. Dat tikt behoorlijk aan als je je geld een aantal jaren belegd laat. Helaas is de beleggingsindustrie tot nog toe echter niet happig op het vermarkten van deze GR-versie en zijn er alleen allerlei ETF’s op de AEX in omloop die het dividend negeren – geen idee waarom.
Hoger rendement verwacht
Hoe hoog kan het rendement van de nieuwe duurzame index uitpakken, vergeleken met de ‘gewone’ AEX? Volgens berekeningen aan de hand een simulatie die 12 jaar terug in de tijd gaat, zou dat bij gebruik van de duurzame AEX-herbeleggingsindex verreweg het hoogste uitkomen: op 11,80% per jaar.
Daarbij heeft Euronext gekeken naar het gemiddelde jaarlijkse rendement in de afgelopen 12 jaar - gemeten vanaf eind 2009, begin 2010. Voor de nieuwe duurzame AEX zou dat 8,61% zijn versus 6,09% voor de reguliere AEX. Voor de herbeleggingsindex zijn de cijfers als volgt: AEX ESG GR 11,80% versus 9,50% voor de AEX GR.
Sustainalytics
Tot slot nog wat informatie over de partij wiens data en analyses de basis vormen voor de nieuwe duurzame AEX: Sustainalytics. Dit van origine Europees-Canadese bedrijf, waarvan het hoofdkantoor in Amsterdam gevestigd is, is sinds 2020 eigendom van Morningstar, maar opereert geheel onafhankelijk. Het werk van Sustainalytics kun je vergelijken met wat partijen zoals Standard & Poor’s, Fitch Ratings en Moody’s doen. Classificeren deze drie rating agencies de kredietwaardigheid van bedrijven, Sustainalytics doet hetzelfde op duurzaamheidsgebied – niet alleen voor bedrijven, maar ook voor landen.
Euronext heeft de selectiecriteria gekozen aan de hand van data van Sustainalytics. Dat was in dit geval een combinatie van een ‘Beste Jongetje (Meisje) van de Klas-aanpak’ (Best in Class, in het Engels) en negatieve uitsluiting. Onder dat laatste etiket vallen bijvoorbeeld bedrijven die niet voldoen aan de Global Compact Principles van de Verenigde Naties, of die handelen in zaken als tabak, controversiële wapens, steenkool of schalie-olie. Sommige van deze uitsluitingscriteria zijn gespecificeerd: zo geldt bijvoorbeeld dat een onderneming niet meer dan 10% van zijn omzet uit de distributie van tabak mag halen en 0% omzet, dus nog strenger, uit de productie van tabak.
