Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) heeft zich ontpopt als een van de krachtigste en meest doordringende beleggingsthema’s van het moderne tijdperk. Maar beleggen in AI is niet zo eenvoudig als het najagen van de nieuwste doorbraak of het springen in een gehypet fonds. Succesvol thematisch beleggen vereist een zorgvuldige evaluatie van het thema zelf, het beleggingsinstrument en de uitvoeringsstrategie van het fonds.
Om dit proces te begeleiden, heeft Morningstar een Thematic Fund Evaluation Framework ontwikkeld dat de belegging in drie belangrijke componenten opsplitst:
• Het thema
• De investering
• De uitvoering
Laten we eens kijken hoe dit raamwerk tegenwoordig van toepassing is op fondsen voor kunstmatige intelligentie + big data.
1. Het thema evalueren
De eerste stap in de beoordeling van een themafonds is evalueren of het onderliggende thema goed gedefinieerd, belegbaar en duurzaam is.
Duidelijkheid en belegbaarheid
AI is duidelijk belegbaar, waarbij de meeste fondsen zich concentreren op large-cap bedrijven die zee liquide zijn. Onze analyse van de holdingfrequentie toont een sterke consensus over de kernbeleggingen in AI- en big data-fondsen. Dit is belangrijk, omdat het aangeeft dat beleggers het over het algemeen eens zijn over wat AI inhoudt - meestal inclusief chipfabrikanten en softwarebedrijven.
Prestaties en reactiesnelheid
De Morningstar Global Artificial Intelligence + Big Data Consensus Index - een proxy voor het thema - heeft zich gedragen in lijn met de verwachtingen. De index steeg na de lancering van ChatGPT 3.5 eind 2022 en reageerde op geopolitieke schokken zoals Amerikaanse exportbeperkingen voor AI-chips begin 2025. Deze reacties bevestigen dat het thema reële en duidelijke risico-rendementsfactoren weerspiegelt.
Duurzaamheid en groeipotentieel
AI is al sinds 2015 een thema waarin geïnvesteerd kan worden en is daarmee een van de meer volwassen technologieverhalen. De toepassingsmogelijkheden - van automatisering van de klantenservice tot het ontdekken van medicijnen - breiden zich snel uit. Maar het thema is niet zonder obstakels.
Groeiremmers
Twee belangrijke tegenslagen kunnen het momentum van AI afremmen:
Energieverbruik: de computerbehoeften van AI zijn enorm en nemen nog steeds toe, waardoor de bestaande energie-infrastructuur onder druk komt te staan en er zorgen ontstaan over duurzaamheid.
Regelgeving: geopolitieke spanningen en regelgevende acties, zoals exportbeperkingen op chips of opkomende wetten voor AI-gebruik, kunnen de wereldwijde schaalbaarheid beperken en de nalevingskosten verhogen.
2. Het beleggingsinstrument beoordelen
Zodra het thema is gevalideerd, is de volgende stap het selecteren van het juiste instrument. Moet je een thematisch fonds kopen of individuele aandelen? Terwijl het kopen van individuele aandelen precisie kan bieden, bieden thematische fondsen belangrijke voordelen:
Ze diversifiëren het specifieke risico van aandelen: ze verminderen het aandelenspecifieke risico. De daling van Tesla begin 2025 als gevolg van de politieke activiteiten van Elon Musk benadrukt bijvoorbeeld de keerzijde van geconcentreerde weddenschappen.
Blootstelling aan de waardeketen: fondsen kunnen zich richten op kansrijke segmenten binnen het thema, van AI-infrastructuur tot toepassingen.
Dynamiek van de winnaar: in technologiethema’s die worden aangestuurd door schaalvergroting, zoals kunstmatige intelligentie en big data, zien we vaak winnaars en door te beleggen in een mandje met thematische aandelen, zorgt u voor blootstelling aan potentiële “shooting stars”.
3. Implementatie: themafondsen verstandig inzetten
Zelfs een goed ontworpen fonds kan teleurstellen als het verkeerd wordt gebruikt. Een goede implementatie is cruciaal.
Portefeuille geschikt
AI- en big data-fondsen bevinden zich meestal in het kwadrant van snelgroeiende, zeer volatiele stijlen. Ze kunnen het best worden ingezet als tactische of satellietallocaties, niet als kernbeleggingen.
- Overlappende risico’s: veel AI-fondsen zijn blootgesteld aan de Magnificent Seven, die in de meeste portefeuilles al ruim vertegenwoordigd zijn. Dit concentratierisico moet in de gaten worden gehouden.
- Groeivoorkeur: AI-fondsen hebben vaak een hoge beta, wat bredere marktschommelingen versterkt.
Timing en gedrag
Beleggers grijpen vaak verkeerd in op het thema, kopen tijdens een hype en verkopen tijdens een daling. Gezien hun volatiliteit kunnen AI-fondsen het best worden benaderd met een buy-and-hold mentaliteit voor de lange termijn.
Waarderingsbewustzijn
Thema’s volgen zonder rekening te houden met de waardering kan leiden tot underperformance. Het gebruik van prijs/ Fair Value statistieken kan helpen om instappunten te kiezen die beleggers op de lange termijn de beste kans op succes geven. Beleggers die in september 2022 instapten in AI-fondsen - toen de waarderingen het laagst waren - profiteerden bijvoorbeeld van de daaropvolgende ChatGPT-rally. Waardering alleen is echter geen wondermiddel; sentiment bepaalt vaak de vermogensstromen op korte termijn.
De auteur of auteurs hebben geen positie in effecten die in dit artikel genoemd worden. Ontdek meer over Morningstar's redactionele beleid.