Winnen als de AEX daalt: ShortAEX

De kracht van short ETFs en hefboom ETFs

Pieter Bailleul 07 april, 2009 | 10:10
Facebook Twitter LinkedIn

Uw vraag aan Morningstar
In België loopt op dit moment de beleggingscompetitie, een wedstrijd waarbij elke kandidaat 100.000 euro fictief geld ter beschikking krijgt om te beleggen. In de wekelijkse bespreking las ik het volgende: “De speler blinkt uit door een uitmuntende timing. Eerder ruilde hij zijn trackers short in voor trackers long, waarmee hij inspeelde op een stijging van de indexen. … Momenteel is hij bijna volledig belegd in trackers met een hefboom à la hausse …” Waar gaat dit over?


Morningstar’s antwoord
In deze tekst wordt gesproken over drie elementen: trackers short, trackers long en trackers met een hefboom (à la hausse). Trackers worden ook wel ETFs of Exchange Traded Funds genoemd. Ze volgen de prestaties van een index, zoals de BEL20, AEX of S&P 500) zo nauwkeurig mogelijk. Het kan daarbij gaan om aandelen-, obligatie-, vastgoed- en zelfs grondstoffenindices. In tegenstelling tot de traditionele indexfondsen zijn trackers continu verhandelbaar. Ze hebben lage kosten en je betaalt gemiddeld (ook voor een tracker short) tussen 35 en 40 basispunten (0,35-0,40%). Deze kosten zijn onmiddellijk in de koers van de ETF verrekend. Als belegger hoef je dus enkel apart de transactiekosten te betalen. Deze zijn vergelijkbaar met de kosten die u betaalt om aandelen te kopen.

De afgelopen jaren is de populariteit van trackers sterk toegenomen. Toch houden vele beleggers nog halsstarrig vast aan het onderscheid tussen aandelen en beleggingsfondsen. Trackers zitten daar middenin, het zijn indexfondsen die, net als aandelen, continu verhandeld worden. Door hun veelzijdigheid laten ze toe om op verschillende marktomstandigheden in te spelen. Onbekend is onbemind, er valt immers heel wat te zeggen over dit type beleggingsproduct.

Trackers Long, inspelen op stijgende markten
Een long tracker is niets meer dan een traditionele ETF die de index volgt en is erg vergelijkbaar met het aankopen van een aandeel of beleggingsfonds. Stijgt de onderliggende index met 5%, dan zal de belegger zijn ingelegde kapitaal met een gelijkaardige 5% zien toenemen. Verwacht je dat de onderliggende index zal stijgen, dan is een long tracker een prima instrument om daarop in te spelen.

Trackers Short, inspelen op dalende markten
Trackers short of Short ETFs bieden de belegger de mogelijkheid om te profiteren van dalende markten. Het idee hierachter is eenvoudig: als de AEX index 5% verliest, dan zal de Short AEX index 5% in waarde toenemen en vice versa. Wie belegt in bijvoorbeeld de Lyxor Short AEX verwacht bijgevolg dat de AEX in de komende periode lager zal uitvallen en kan op die manier winst maken. Als de AEX ook effectief lager gaat, stijgt de waarde van de belegging.

Het systeem achter short trackers:
ETFs beleggen zodanig dat het geld wat bij hen belegd is als buffer dient om de short posities aan te kunnen gaan. Daarop krijgt de ETF een interest die (in de meeste gevallen) gelijk is aan twee keer de risicovrije dagrente. Dat is niet hoog, maar geeft een belegger wel de ruimte ook bij onveranderende markttijden een kleine winst te maken dankzij dit extra rendement op het ingelegde kapitaal.

Een klein voorbeeld kan dit verduidelijken: indien u 10.000 euro belegt in de ShortDAX op 1 februari op het moment dat het niveau van de DAX is 6500 en de Euribor dagrente bedraagt 3,7 per jaar. Stel dat de DAX 2% gezakt is de volgende dag (tot 6370), dan zal het rendement voor de belegger er als volgt uitzien:


Voorbeeld Short Trackers
Inleg 10.000 euro
+2% winst op ShortDAX 200 euro
+(3,7%*2)/365 2.03 euro
- management fees for één dag (0.40%/365) 0.11
Waarde van 10.000 euro één dag later 10.201,92




Leveraged Trackers, dubbel inspelen op stijgende of dalende markten
Leveraged trackers of trackers met een hefboom verdubbelen of verdrievoudigen zelfs een marktbeweging van een bepaalde index. Als de S&P bijvoorbeeld 4% stijgt, dan zal de Proshares Ultrashort S&P 500 8% verliezen. Anders dan wat leveraged impliceert, beleggen deze trackers niet met geleend geld, maar gebruiken zij swaps of andere derivaten om het marktrendement te vermenigvuldigen.

Belangrijk bij hefboom trackers is dat de settlement op dagelijkse basis gebeurt. Dat heeft een belangrijke implicatie die we het beste met een voorbeeld kunnen illustreren. Veronderstellen we dat de onderliggende index (genoteerd aan 100 aan het begin van dag één), op het einde van die eerste dag 4% stijgt naar 104. De volgende dag zakt de index met 3,8% en valt terug tot 100. Een belegger die aan het begin van dag één belegt in de onderliggende index aan 100 en twee dagen later opnieuw uitstapt, zal met andere woorden (kosten buiten beschouwing gelaten) noch winst noch verlies hebben.

Met een hefboom ETF is dat niet het geval aangezien de setteling op dagelijkse basis plaatsvindt. Diezelfde belegger die in de hierboven Ultrashort S&P 500 belegt, zal over dezelfde periode 1% verlies lijden. Er gebeurt immers het volgende:


Voorbeeld Hefboom ETF
Datum Index Index (%) Tracker Tracker (%)
Dag 0 100 100
Dag 1 104 4% 92 -8%
Dag 2 100 -3,8% 99 7.60%
Totaal Flat 0% -1 -1%




Doordat dit type belegging de index niet 100% nauwkeurig volgt, is het belangrijk om een leveraged positie goed in het oog te houden, de verliezen kunnen namelijk snel oplopen.

Terug naar de originele vraag
Het citaat heeft het over de uitmuntende timing van de speler. Daarmee wordt bedoeld dat deze goed wist in te schatten welke richting de markt zou uitgaan. Terwijl hij in een dalende markt nog voordeel haalde uit trackers short, kon hij op tijd die positie omzetten naar trackers long zodat hij profiteerde wanneer de onderliggende index herstelde.

Trackers met een hefboom à la hausse zijn niets anders dan leveraged trackers. Terwijl we in ons voorbeeld onder hefboom ETFs spraken over trackers short, belegt deze speler in trackers long met leverage. Als de onderliggende index 2% stijgt dan zal het resultaat voor de speler 4% (wanneer hij een index heeft met een dubbele hefboom heeft) of 6% (wanneer hij een index kocht met drievoudige hefboom). Let wel, zakt de onderliggende index met 2%, dan verliest de belegger gelijkaardige bedragen (op dagelijkse basis). Zoals eerder uitgelegd kan dit verlies snel oplopen, dat is iets waarvoor je moet uitkijken.

Voor beurscompetities en of daghandelaren zijn de innovatieve leveraged en short trackers bruikbare instrumenten. Voor langetermijnbelggers lijken vooral de short trackers niet erg geschikt. Beleggen is participeren in de markten en dat principe keert de short tracker om.

Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Pieter Bailleul

Pieter Bailleul  is Marketing Manager for Morningstar Benelux

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten