De voorbije maanden hebben we een significante verschuiving opgemerkt in de perceptie van de ingevoerde monetaire beleidslijnen. In de eerste plaats is dat een gevolg van de stijgende inflatie, maar ook de bredere aanvaarding van de herstelbeweging van het algemene economische klimaat speelt daar een rol in, ondanks een aantal tegendraadse signalen in het geval van het Verenigd Koninkrijk en een overduidelijke verdeeldheid onder de perifere eurolanden. Maatregelen inzake marktverwachtingen over monetair beleid zijn verschoven van ‘tegemoetkoming’ naar ‘geleidelijke verenging’. De Europese Centrale Bank (ECB) hield zijn belofte na de waarschuwing van begin maart en verhoogde de rentetarieven met 25 basispunten tot 1,25 procent tijdens de tariefstellingsvergadering van april, terwijl de deur op een kier werd gelaten voor verdere correcties in de loop van het jaar. Ondertussen blijft de Bank of England (BoE) de controle behouden, hoewel de meeste marktanalisten ermee akkoord gaan dat het normalisatieproces (bv. verenging) later in het jaar kan worden aangezwengeld, vooral indien de daling van het BBP in het vierde kwartaal van 2010 wordt bevestigd als zijnde een dipje in de anders opwaartse trend.
Bewegingen in rentetarieven, effectief doorgevoerd of ingeprijsd, hebben een directe impact op de waarde van vastrentende effecten. Obligatiekoersen zijn omgekeerd gecorreleerd met de beweging van rentetarieven, wat betekent dat vastrentende participaties op het punt staan waardeverlies te lijden nu het monetaire beleid stringenter is geworden. Uiteraard is de koers alleen maar een bepalende factor voor de algemene waarde van een vastrentend effect, terwijl de andere het rendement is, en rendementen bewegen hand in hand met rentetarieven. Kapitaalverliezen moeten dus over het spectrum van de maturity’s heen worden afgewogen tegen de potentiële voordelen van toegenomen rendementen. Laten we de dingen echter niet complexer voorstellen dan nodig is en even kijken naar de prangende kwestie van hoe beleggers hun vastrentende portefeuilles kunnen afschermen van kapitaalverliezen.
Als een onderdeel van onze immer uitbreidende dekking van de Europese ETF-markt hebben we al een aantal stukken geschreven die deze kwestie behandelen. Het artikel Managing Interest Rate Risk with ETF’s is een basishandleiding waarin het kernconcept van de duration uit de doeken wordt gedaan en verklaard wordt hoe de ETF-sector de uitdaging aanging om een reeks van instrumenten aan te bieden die beleggers in staat stellen om een optimaal beheer van de blootstelling aan rentetarieven te verkrijgen. Ondertussen ploos het recentere artikel Slow Or Fast, UK Interest Rates Are Only Going Up, de gevolgen van het veranderende monetaire beleid uit voor een op het Verenigd Koninkrijk gerichte vastrentende portefeuille.
De rode draad door beide artikels was de klemtoon op een enkele activaklasse binnen de vastrentende effecten, met name overheidsobligaties. Ondanks de opgemerkte stijging in de rendementen en de voortdurende bezorgdheid van de eurozone-overheden, blijven de overheidsobligaties bij de minst rendabele instrumenten binnen het vastrentende universum. Zodoende draait het er in de uitdaging voor bepaalde beleggers in vastrentende waarden niet alleen om hoe de duration kan worden verkort, maar om hoe dat kan worden gedaan terwijl het rendementspotentieel tegelijkertijd wordt opgetrokken. Dit zet beleggers ertoe aan hun spreiding aan te passen door zich uit de obligatie-ETF-klasse terug te trekken en in de vastrentende ETF-alternatieven met hogere opbrengsten te gaan beleggen. Op die manier halen de beleggers extra theoretische risico’s in huis en in bepaalde klassen ook valutarisico’s.
Hierna volgt een selectie van in Europa gevestigde vastrentende ETF’s die de beleggers erbij kunnen helpen de dubbele doelstelling te behalen van een kortere duration en een tegelijkertijd verhoogd rendement. De maatstaven daarvan worden vanaf medio april vergeleken met de iBoxx EUR Sovereign Eurozone AAA TR index (Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 2,97 procent, duration van 6,3 jaar) en de FTSE UK Gilts All Stock index (Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 3,02 procent, duration van 8,6 jaar). (Toelichting: Om nauwkeurigere vergelijkingen te bekomen, bevatten de geselecteerde indices uitsluitend overheidsobligaties met AAA-rating).
iShares Barclays Capital Euro Corporate Bond ETF (IEAC)
Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 4,02 procent
Duration 4,08 jaar
Fysieke replicatie
Uitgedrukt in EUR (TER 0,20 procent)
Beleggers hebben zich traditioneel aangetrokken gevoeld tot bedrijfsobligaties van beleggingskwaliteit omwille van het verwachte vaste inkomen met hogere rendementen ten opzichte van overheidsobligaties en het lagere risico ten opzichte van aandelen. De overgrote meerderheid van de emittenten van overheidsschulden is gevestigd in ontwikkelde economieën. Het blijft echter een feit dat beleggers via blootstelling aan zowel grote als middelgrote bedrijfsemittenten uit uiteenlopende landen een hoger risiconiveau aannemen wat het theoretische risico betreft (bv. kredietratingbewegingen bij prestaties van specifieke sectoren en/of landen).
Deze ETF volgt een geografisch zeer breed gediversifieerde index met Nederland, Frankrijk, de VS en het Verenigd Koninkrijk als topemittenten. Op het gebied van sectorblootstelling laat het ETF een gelijke verdeling zien tussen financiële (50 procent) en andere participaties (50 procent). Het is het vermelden waard dat dit ETF het volledige spectrum van de looptijden beslaat, maar het gros van de in EUR luidende bedrijfsschulden is van korte of middellange termijn (zo heeft meer dan 50 procent van de constituenten nu een resterende looptijd die tot vijf jaar kan bedragen, en neigt nagenoeg 75 procent van de -oorspronkelijke- looptijden naar de zeven jaar), vandaar de lagere duration ten opzichte van de overheidsobligatie-index die als benchmark dient.
iShares Markit iBoxx GBP Corporate Bond 1-5 ETF (IS15)
Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 3,91 procent
Duration 3,22 jaar
Fysieke replicatie
Uitgedrukt in GBP (TER 0,20 procent)
Deze iShares ETF is een heel recente toevoeging aan het Europese universum van ETF’s met vastrentende waarden (eind maart geïntroduceerd) en is er gekomen om een nog bestaande leegte op te vullen voor beleggers in het Verenigd Koninkrijk die blootstelling wilden verkrijgen aan de in GBP luidende bedrijfsobligatiemarkt maar op hun hoede waren over de voorkeur voor lange maturity’s waardoor die werd gekenmerkt. De bedrijfsobligatiemarkt in het Verenigd Koninkrijk is inderdaad fundamenteel geschraagd door de actieve vraag vanwege pensioenfondsen, waardoor deze groter en meer liquide wordt in vergelijking met andere Europese landen, maar waardoor ook de uitgiftes naar het langere eind van het spectrum van de maturity's worden geduwd. Het langlopende iShares Markit iBoxx GBP Corporate Bond ETF volgt bijvoorbeeld een index met een gemiddelde maturity van om en bij 15 jaar en een duration in de buurt van 9 jaar.
Deze nieuwe 1-5 ETF beperkt het gevolgde universum tot overheidsobligaties met een resterende looptijd tot 5 jaar en een minimale uitstaande schuld van GBP 100 miljoen. De index laat een brede opsplitsing zien tussen financiële (60 procent) en andere obligaties (40 procent) met zowat 45 procent van de constituenten die een A-rating hebben en om en bij 30 procent met een BBB-rating. Het ETF is in GBP uitgedrukt, hoewel de geografische verspreiding van emittenten niet tot het Verenigd Koninkrijk beperkt blijft. Ook de VS en Nederland spelen daar in belangrijke mate in mee.
Lyxor EuroMTS Covered Bond Aggregate ETF (ECB)
Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 4,80 procent
Duration 3,9 jaar
Op swaps gebaseerde replicatie
Uitgedrukt in EUR (TER 0,165 procent)
Wij hebben deze Lyxor-ETF uitgekozen in plaats van de alternatieven van andere aanbieders omdat het een index volgt met maximale blootstelling aan de emittenten van in EUR luidende gedekte obligaties met hogere rendementen. Op het moment van schrijven zijn de Spaanse Cedulas (bv. door hypotheken gedekte obligaties) bijvoorbeeld goed voor meer dan 50 procent van de constituenten van de EuroMTS index. Sommige beleggers kunnen die hoge blootstelling aan een economie die gebukt gaat onder een gebarsten overdreven vastgoedbel als een buitensporig risico beschouwen. Wij vinden dat de meeste gedekte obligatie-ETF-alternatieven van andere aanbieders behoorlijk zijn gericht op Duitsland, een land dat momenteel het beleggingsdoel voorbijstreeft van maximaal rendement tegenover de geselecteerde overheidsobligatiebenchmark, hoewel deze zouden werken voor beleggers met een op Duitsland gerichte blootstelling aan overheidsobligaties.
iShares Markit iBoxx Euro High Yield ETF (IHYG)
Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 6,60 procent
Duration 4 jaar
Fysieke replicatie
Uitgedrukt in EUR (TER 0,50 procent)
Het verbaast niet dat dit een van de best verkopende fondsen, zoniet het meest verkochte vastrentende ETF van de voorbije maanden is. Het in september 2010 geïntroduceerde iShares Markit iBoxx Euro High Yield ETF was het eerste van zijn soort in de Europese markt en kan nu al prat gaan op een beheerd vermogen van om en bij EUR 700 miljoen. Het fonds biedt beleggers blootstelling aan de bedrijfsobligatiemarkt onder beleggingskwaliteit door een index te volgen met effecten die een maximale aanvangslooptijd van 10,5 jaar en een minimale aanvangslooptijd van twee jaar hebben met een minimale uitstaande schuld van EUR 250 miljard.
De grote meerderheid van de emittenten van hoogrentende waarden is de sector van de industriële ondernemingen, een feit dat naar behoren is weerspiegeld in de samenstelling van het fonds, waarin bijna 95 procent van de componenten deze specifieke sector vertegenwoordigen. Voor wat betreft de spreidingsvoordelen en de minimalisering van het risico, is de weging van elke emittent in de index echter afgetopt op 5 procent. Geografische diversificatie is hier een kernelement. Emittenten uit zowel de eurozone als van daarbuiten stellen de index en het fonds samen, maar aangezien het een in EUR luidend fonds is, zijn de meeste emittenten wel in de eurozone gevestigd.
db X-trackers EM Liquid EuroBond ETF (DXSU)
Effectief rendement bij langst mogelijke looptijd 5,85 procent
Duration tussen 7 en 9 jaar
Op swaps gebaseerd
Gehedged in EUR (TER 0,55 procent)
Geen enkel fonds onder de in Europa aangeboden Emerging Market (EM) Government Bond ETF’s zou beleggers toelaten de gewenste doelstelling van een verkorting van de duration ten opzichte van de geselecteerde benchmarks te behalen. De reden daarvoor is dat zij stuk voor stuk indices volgen die de prestaties van opkomende-marktenobligaties in vreemde valuta’s (bv. euro-obligaties), die gewoontegetrouw in USD luiden en gepaard gaan met een voorkeur voor een lange looptijd om het terugbetalingsrisico te minimaliseren. Ondanks die tekortkoming menen wij dat de meeste beleggers de opkomende markten beschouwen als een rendementsverhogend alternatief, wat dan meteen de beslissing verklaart om dit fonds in de selectie op te nemen. Wij slecteerden dit db X-trackers ETF voornamelijk omwille van de index die het fonds volgt. Die index luidt in EUR, wat voor beleggers in de eurozone van nut kan zijn ingeval zij niet bereid of niet in staat zijn met vreemde valuta’s en de wisselmarkten om te springen.
Het is het vermelden waard dat in de VS gevestigde ETF-beleggers intussen toegang hebben gekregen tot opkomende-marktenschulden, die normaal gesproken vooral in korte tot middellange maturity’s worden uitgegeven en op die manier helpen bij het behalen van de beoogde dubbele beleggingsdoelstelling van een kortere duration en een rendementsverhoging. Wij denken dat dit het gat in de Europese markt is. Invulling verzocht.