De corporate wereld slaagde er eind maart wonderwel in om van stel op sprong over te stappen op thuiswerken. En dat terwijl er amper tijd was om die overgang voor te bereiden. Dat het überhaupt lukte, is te danken aan de reeks softwaretools, die zaken mogelijk maken als videobellen, videovergaderen, papieren digitaal ondertekenen, en vanaf je laptop chatten met collega’s.
De huidige thuiswerksituatie zal nog wel een tijdje duren, gezien het grillige verloop van het aantal coronabesmettingen en de regelmatig terugkerende verplichting of aansporing van overheidswege om thuis te werken. Morningstar gaf in eerder onderzoek aan dat volgend jaar 33% meer mensen fulltime vanuit huis zullen werken, vergeleken met vóór corona.
Maar even los van Covid-19 wordt verwacht dat thuiswerken voor meer mensen een blijvertje wordt – dus ook in post-coronatijd. Zo denkt aandelenanalist Dan Romanoff van Morningstar dat over vijf jaar meer dan één op de vijf mensen (22%) standaard of een deel van de tijd thuis zal werken. Ter vergelijking: vorig jaar deed 13% dat. Bedrijven en organisaties passen hun ICT-strategie momenteel in rap tempo aan en thuiswerken maakt nadrukkelijk deel uit van deze digitale transformatie.
Grotere markt voor aanbieders
Al deze ontwikkelingen hebben uiteraard positieve gevolgen voor de omzet van aanbieders van thuiswerktools. Romanoff verwacht dat de markt voor samenwerking- en communicatiesoftware voor thuiswerkers uiteindelijk een waarde van meer dan 100 miljard dollar (omgerekend ruim 85 miljard euro) zal hebben. Nu is dat nog ongeveer 40 miljard dollar (grofweg 34 miljard euro). De deelmarkt voor software bedoeld om digitaal documenten te ondertekenen (e-signature) vertegenwoordigt op termijn nog eens een markt van 25 miljard dollar (21,3 miljard euro).
Als je de zeven meest relevante beursgenoteerde partijen op het gebied van thuiswerksoftware met elkaar vergelijkt, is volgens Morningstar op dit moment Microsoft de beste beleggingskeus. Op het gebied van samenwerkings- en communicatiesoftware beschouwt Morningstar daarnaast op de lange termijn ook Zoom en RingCentral als winnaars. Op het gebied van digitaal ondertekenen, zijn dat DocuSign en Adobe. En waar het de toegang van afstand tot bedrijfsnetwerken en bestanden betreft, is en blijft Citrix kampioen.
Onrealistische beurskoers
Zoom en DocuSign hebben als enige twee van de zeven bedrijven uit Morningstar’s analyse een No Moat rating, de beoordeling die de mate van concurrentievoordeel van een bedrijf aangeeft. Analist Romanoff beschouwt hun pijlsnelle koersstijging sinds afgelopen maart als onrealistisch: de markt verwacht in zijn ogen een te hoge groei.
Hoewel Romanoff denkt dat zowel Zoom als DocuSign winnaars zullen worden de komende jaren, impliceren hun huidige beurskoersen dat zij de softwaremarkt op hun specifieke deelgebieden totaal zullen domineren – en dat is overdreven. Dit euvel treft overigens meer bedrijven die actief zijn in het segment van software voor thuiswerkers. Microsoft is wat de analist betreft op dit moment een betere keus, ook omdat Office (en daarmee Teams) al op de meeste pc’s zit en ‘de betekenisvolle, strategische relatie die Microsoft al heeft met miljoenen van zijn gebruikers’.
Dit betekent niet dat Microsoft met al zijn communicatietools de beste is. Zo noemen gebruikers het permanente chatsysteem van Microsoft desgevraagd ‘goed, maar niet zo goed als Slack’. Met Slack kun je bijvoorbeeld ook chatten met gebruikers van bedrijven en organisaties buiten je eigen werkgever. Hetzelfde gematigd positieve oordeel vellen gebruikers over Microsoft’s videovergaderdienst Teams: dat vinden ze goed werken, maar niet zo soepel en probleemloos in gebruik als Zoom.
Concurrentievoordeel
Microsoft heeft echter één groot voordeel boven partijen als Slack of Zoom: het biedt klanten een alles-in-1-oplossing met Office 365: daar zitten alle online communicatiediensten in die thuiswerkers maar nodig hebben, of die nu via telefoon, video of het getikte woord verloopt. Al hebben veel bedrijven nu bijvoorbeeld een abonnement op Slack naast een op Office, dat is natuurlijk wel een duurdere oplossing dan één pakket waar alles communicatietools in zitten. Sterker nog, Microsoft rekent geen aparte kosten voor Teams, waardoor de kosten onzichtbaar zijn voor gebruikers.
Dat bracht Slack er afgelopen zomer toe om een klacht wegens marktmisbruik en schending van mededingingswetten in te dienen bij de Europese Commissie tegen de Amerikaanse softwaremoloch. Volgens Slack handelt Microsoft illegaal door ‘automatisch Teams te installeren bij miljoenen [gebruikers], het verwijderen daarvan te blokkeren en de werkelijke kosten [van Teams] te verbergen voor klanten’.
Morningstar gelooft echter niet dat deze juridische stappen Microsoft financieel hard zullen raken. Het komt mede tot die conclusie op basis van de uitkomst van een eerdere rechtszaak tegen Microsoft op beschuldiging van concurrentiemisbruik, die de Amerikaanse staat eind jaren negentig voerde. Destijds ging het om het automatische aanbieden van Internet Explorer binnen Windows. ‘Als Slack een sterkere casus in handen had gehad, had het deze zaak wel aanhangig gemaakt binnen het Amerikaanse rechtsstelsel,’ aldus aandelenanalist Romanoff.
Waar wordt thuisgewerkt?
Vanzelfsprekend leent het ene economische sector zich beter voor thuiswerken dan de andere. Zo heeft bijvoorbeeld de horeca maar heel beperkt iets aan thuiswerkers, net als de bouw. Maar er zijn ook sectoren waar vanuit huis werken voor meer taken mogelijk blijft dan eerder werd gedacht – denk maar aan de zorg.
In de Verenigde Staten, de markt waar Morningstar’s rapport zich op concentreert, hebben vele bekende corporate bedrijven al laten weten dat hun personeel voortaan altijd vanuit huis mag werken. Techbedrijven zoals Twitter en Facebook lopen bij deze ontwikkeling voorop. Maar ook in sectoren die bekend staan als conservatief, zoals de financiële dienstverlening (banken en verzekeraars) zijn deze stemmen te horen.
Voorkeur voor thuiswerken
Uit enquêtes van onder andere het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup zou ook gebleken zijn dat meer dan de helft van de Amerikanen die als gevolg van de coronapandemie thuis moesten werken, dat het liefst ook zou willen blijven doen als het virus bedwongen is. Opvallend is ook dat een meerderheid van van de managers in enquêtes aangaf werknemers ook in de verre toekomst te willen toestaan om vaker thuis te werken.
Morningstar-analist Romanoff voegt daar aan toe dat werknemers productiever zijn als ze niet op kantoor werken; die conclusie trekt hij na een groot aantal wetenschappelijke literatuur, onderzoeken en white papers te hebben bestudeerd over dit onderwerp. En wie thuiswerkt, gebruikt nu eenmaal allerlei softwaretools vaker dan voorheen, zoals ook blijkt uit een onderzoek van Zapier Data.
Lees meer:
- Zo gaat H&M de crisis te lijf
- Adyen neemt overtuigend voorsprong op concurrenten
- Crisis slaat toe: zo staat de vliegtuigmotorenindustrie ervoor
