Door alle toenemende milieu-, sociale en economische problemen proberen we steeds meer om afval te verminderen, vervuiling en plastic voorwerpen te vermijden en om milieuvriendelijk te zijn. Onderzoekers noemen dit een 'duurzame levensstijl', wat zoveel betekent als 'ruim binnen de grenzen van de aarde leven'. In de praktijk gaat het dan om een breed scala aan activiteiten, waaronder energie- en waterbesparing, afvalrecycling, 'groene' consumptie, reizen en toeristisch gedrag. We doen erg ons best om duurzame consumenten te zijn, maar zijn we ook duurzame beleggers?
Duurzame fondsen trekken steeds meer nieuw geld aan. Het vermogen in duurzame fondsen bereikte eind september 2020 een recordhoogte van $ 1.258 miljard en Europa overschreed de grens van $ 1.000 miljard. Hortense Bioy, directeur duurzaamheidsonderzoek bij Morningstar zegt: 'De sterke instroom duidt op de groeiende belangstelling van beleggers voor ESG-kwesties, vooral in de nasleep van de COVID-19-crisis.'
'De door de pandemie veroorzaakte disruptie onderstreept het belang van duurzame en veerkrachtige bedrijfsmodellen die rekening houden met de belangen van meerdere stakeholders. De gemiddelde outperformance van duurzame fondsen in het eerste kwartaal wereldwijd verzachtte de bezorgdheid van sommige beleggers dat duurzaamheid ten koste gaat van rendement.'
Fondshuizen zijn er als de kippen bij om op deze interesse in te spelen, zowel door het aanbieden van nieuwe ESG-producten als wel als door bestaande producten op te pimpen met een duurzaam sausje. Echter, veel beleggers verdwalen in het bredere en onverminderd groeiende assortiment aan beleggingsproducten. Hoe weten we wat ESG is en wat niet?
Wat duurzaam beleggen betekent
Duurzaam beleggen kan worden gedefinieerd als een op de lange termijn gerichte beleggingsbenadering, die milieu-, sociale en bestuurlijke (ESG) -factoren integreert in het onderzoeks-, analyse- en selectieproces van effecten binnen een beleggingsportefeuille.
De afkorting ESG omvat de drie gebieden milieu, sociaal beleid en goed ondernemingsbestuur. Onder milieu verstaan we klimaatverandering en koolstofemissies, lucht- en waterverontreiniging, biodiversiteit, energie-efficiëntie en afvalbeheer. De tweede omvat gegevensbescherming en privacy, geslacht en diversiteit, mensenrechten, arbeidsnormen en relaties met de gemeenschap. Het derde betreft kwesties als de samenstelling van de raad van bestuur, omkoping en corruptie, beloning van bestuurders, lobby’s en politiek.
Hoe herken je duurzame fondsen
Veel vermogensbeheerders bieden intentionele duurzame fondsen aan, anders gezegd, fondsen met een expliciet duurzaam mandaat: in het prospectus of andere gereglementeerde documenten wordt beschreven dat ze gericht zijn op duurzaamheid, impact of ecologische, sociale en bestuurlijke factoren.
Er zijn verschillende benaderingen: sommige fondsen nemen ESG-factoren op in het beleggingsproces, terwijl andere, de zogenaamde impactfondsen, naast financieel rendement een meetbare impact willen hebben op specifieke kwesties of thema's zoals genderdiversiteit, CO2-uitstoot of maatschappelijke ontwikkeling. Ten slotte zijn 'milieusectorfondsen' strategieën die investeren in milieuvriendelijke industrieën zoals hernieuwbare energie of water.
Uitsluitingsfondsen
Strategieën die uitsluiting toepassen, sluiten bepaalde sectoren, bedrijven of praktijken uit zoals controversiële wapens, steenkool, tabak, schendingen van mensenrechten, kinderarbeid, etcetera.
Actief eigenaarschap
Vermogensbeheerders spelen een belangrijke rol in het 'rentmeesterschaps-ecosysteem'. Ze vertegenwoordigen samen een grote pool van kapitaal, zodat ze ook een krachtige rol als financiële belanghebbenden kunnen spelen.
Ze kunnen hun stemrecht uitoefenen over bestuurders, beloningspraktijken en andere kwesties, waaronder ecologische en sociale kwesties. En ze kunnen daarnaast een dialoog aangaan met het bedrijfsmanagement en de bestuursleden over corporate governance en andere zaken.
Hoe u een ESG-risicobeoordeling uitvoert
ESG-kwesties kunnen een materiële financiële impact hebben op de portefeuille. De Morningstar Sustainability Rating (ofwel de globes) geeft inzicht in hoe goed bedrijven in een portefeuille omgaan met de materiële ESG-kwesties waarmee ze worden geconfronteerd, zowel ten opzichte van bedrijven binnen hun bedrijfstak als over de bedrijfstakken heen.
Deze beoordeling is gebaseerd op de ESG-risicobeoordeling, verstrekt door Sustainalytics (een onderneming van de Morningstar-groep), die de hoogte van ESG-risico aangeeft dat overblijft na rekening te houden met de ESG-beheeractiviteiten van bedrijven.
De rating biedt beleggers een manier om een portefeuille op ESG-risico te beoordelen. Beleggers kunnen er gebruik van maken om het ESG-risico te evalueren van de fondsen die ze bezitten en om fondsen te identificeren met een relatief laag ESG-risico (5 of 4 globes). Degenen die willen beleggen in fondsen met een expliciet duurzaam oormerk, mogen verwachten dat die fondsen een relatief laag ESG-risico hebben.
De Morningstar Sustainability Rating
Neemt mijn vermogensbeheerder ESG ter harte?
Als we ons een idee willen vormen van de mate waarin ESG-factoren zijn opgenomen in de strategieën die we bezitten, moeten we de vermogensbeheerder aan een nadere inspectie onderwerpen. De vraag die we ons moeten stellen is: hoe belangrijk is ESG eigenlijk voor het fondshuis?
Hoe geeft het fondshuis aandacht aan ESG? (gespecialiseerd team, ESG-data, etc.) Zijn er duidelijke milieu- en sociale richtlijnen voor het stemmen bij volmacht? Op basis van deze criteria evalueren Morningstar-analisten de ESG-inzet van grote fondshuizen en vermogensbeheerders. Dit zogeheten ESG Commitment Level kent de vier volgende niveaus: Leader, Advanced, Basic en Low.
Voor Leader-bedrijven is ESG bijvoorbeeld vaak de kern van de identiteit van het bedrijf, terwijl Advanced-bedrijven tot de betere ESG-voorstanders van de industrie behoren, maar ze hebben meestal een beperktere toepassing dan Leaders. Lees hier meer over ESG Commitment Level:
- Nieuw van Morningstar: ESG Commitment Level
- Duurzame fondsen langs een nieuwe meetlat
- Zo werkt het ESG Commitment Level voor fondshuizen
Ook voor individuele fondsen
Morningstar wijst ook een ESG Commitment Level toe aan individuele fondsen, op basis van een kwalitatieve beoordeling van analisten van de mate waarin strategieën ESG-factoren bevatten. Zo zijn Leader-strategieën bijvoorbeeld echt en volledig toegewijd aan ESG-beleggingen, terwijl Low-level-strategieën weinig of niets doen op het gebied van duurzaamheid.
Wilt u meer weten?
In het verleden waren gegevens en informatie over duurzame beleggingen alleen beschikbaar voor professionele beleggers. Tegenwoordig zijn ze veel wijdverspreider. Morningstar-websites bevatten informatie op fondsniveau, waaronder de duurzaamheidsrating. Beleggers kunnen ook de ESG-screener gebruiken om fondsen te vinden die voldoen aan hun ESG-criteria (deze screener vindt u hier). Tegenwoordig hebben beleggers meer mogelijkheden dan vroeger om te toetsen of een strategie aansluit bij hun visie op duurzaamheid.
Lees meer over duurzaam beleggen:
- Video: waar komt de groei van duurzame fondsen vandaan?
