Een marktindex is ontworpen om een markt te representeren. De index kan op verschillende manieren worden samengesteld, maar hij is altijd gebaseerd op de prestatie van een groep effecten in de betreffende markt.

Op bijna alle indices zijn termijncontracten beschikbaar. Het zijn derivaten gebaseerd op de verwachte, toekomstige waarde/koers van de index. Soms wijkt de koers van de future af van de koers van de index zelf. Wanneer dat het geval komt de arbitrageur kijken om winst te maken.
Een hedge fund manager ziet dat de termijncontracten voor de S&P 500 Index behoorlijk goedkoper zijn in verhouding tot de koers van de S&P 500 op dat moment. Hij gaat short op alle 500 aandelen in de index en koopt de termijncontracten om van het verschil te profiteren.

De meeste indices bestaan uit veel effecten dus om die allemaal te kopen voor een arbitragestrategie kan kostbaar zijn. Zoals de naam al zegt bestaat de S&P 500 Index uit 500 aandelen. Daarom zijn alleen de grootste hedge funds actief in index arbitrage en ze lenen hiervoor noodzakelijkerwijs flink wat geld (naast het motief dat ook de leverage winst kan opleveren). Slechts een paar fondsen kunnen genoeg aandelen uit de index kopen om een dergelijke strategie zinvol te laten zijn en nog minder fondsen kunnen dat zelf financieren.


De volgende arbitragestrategie die wordt besproken is liquidation arbitrage.


Lees ook de voorafgaande paragrafen over arbitrage: 

3.1 Wat is arbitrage?
Veel hedge funds gebruiken arbitrage als hun primaire beleggingsstrategie. wat is arbitrage?

3.2 Arbitrage en transactiekosten
Een arbitragetransactie is alleen zinvol als de vaste en variabele kosten van een hedge fund worden terugverdiend. Er zijn 4 aspecten waarmee een succesvolle arbitrage rekening houdt.

3.3 Arbitrage zonder en met risico 
Pure arbitrage zonder risico is mogelijk, maar is zeldzaam. Een hedge fund dat alleen aan risicoloze arbitrage doet zal niet lang bestaan.

3.4 De gereedschappen voor arbitrage 
Om meer risico bij arbitrage te kunnen nemen en tegelijkertijd het risico te verkleinen heeft een hedge fund manager met derivaten, leverage, short-selling en synthetische effecten diverse instrumenten tot zijn beschikking.

3.5 Capital-structure arbitrage
Hedge fund managers kunnen diverse arbitragestrategieën toepassen die variëren in complexiteit: capital –structure arbitrage.

3.6 Convertible arbitrage
Hedge fund managers kunnen diverse arbitragestrategieën toepassen die variëren in complexiteit: convertible arbitrage.

3.7 Fixed-income arbitrage
Hedge fund managers kunnen diverse arbitragestrategieën toepassen die variëren in complexiteit: fixed-income arbitrage.

Het voorbeeld voor index arbitrage is ontleend aan Hedge funds for dummies van Ann C. Logue.