Het Europese landschap van Exchange Traded Funds (ETF's) wordt gedomineerd door drie spelers die samen zo'n beetje tweederde van de markt in handen hebben. De kleinere spelers daarachter hebben in de afgelopen jaren marktaandeel gewonnen, maar niet zo sterk dat ze de posities van de top-drie kunnen bedreigen.

iShares gaat aan kop met een marktaandeel van 44,6%. Dat is iets minder dan de 46,4% die het per ultimo december 2016 nog had, ondanks de stijging van het beheerd vermogen. Dat komt omdat de hele markt flink is gegroeid: van 545 miljard euro aan beheerd vermogen eind 2016 naar 759 miljard euro per eind maart 2019.

Xtrackers heeft zijn nummer twee-positie verstevgd door zijn marktaandeel te vergroten van 9,8% naar 11%. Lyxor is onveranderd de nummer drie met 8,4% marktaandeel.

Onderstaande tabel geeft de grootste spelers van Europa weer met hun beheerd vermogen, zowel totaal als opgesplitst naar brede categorie, en hun marktaandeel. De actuele stand is die van eind maart 2019, afgezet tegen de stand per ultimo december 2016:

(klik op tabel voor vergroting)

In de afgelopen twee jaar is er een ware golf aan fusie & overname activiteit geweest die ertoe heeft geleid dat meer grote fondshuizen de Europese ETF-markt hebben betreden. Een belangrijk voorbeeld daarvan is de overname van Source door Invesco in 2017. Dat bracht Invesco, dat tot dan toe het niche-merk PowerShares gebruikte voor zijn ETF-aanbod, in één keer in de top-10 van grootste spelers.

Andere Amerikaanse spelers, zoals Fidelity, Franklin Templeton en JP Morgan zijn ook de markt opgekomen met nieuwe eigen producten. Met name JP Morgan en Franklin Templeton hebben flink van zich doen speken met introductie van nieuwe ETF-producten.

Andere voorbeelden van overnames die verschuivingen hebben veroorzaakt in het het landschap zijn die van Comstage, Commerzbank's ETF-dochter, door Lyxor, en de overname van Think ETF door VanEck. Dat samengaan is een opmaat naar verdere groei van de nieuwe combinatie, zo legt Think's Martijn Rozemuller aan Morningstar uit na het winnen van de Morningstar Award Nederland 2019 in de categorie Aandelen Nederland:

• Passief beleggen wint terrein: Think ETF's over groeiplannen en kostenmodel

Het uiteenvallen van ETF Securities betekende dat het Canvas-platform voor aandelen- en obligatie-ETF's naar Legal & General ging, en dat WisdomTree de grondstoffen-producten overnam, waardoor het in dat segment in één klap dominant werd.

Goldman Sachs zal naar verwachting ergens in 2019 debuteren op de Europese ETF-markt. Het is nog onduidelijk wanneer dat precies zal zijn.

In een volgend deel van deze verkenning van het Europese ETF-landschap bekijken we de ontwikkelingen en trends in het aanbod van producten. Lees ook het eerste deel in deze serie:

• Beheerd vermogen in Europese ETF's is verdubbeld in 5 jaar tijd

Lees meer over strategic beta ETF's: 

Lees ook de eerdere serie artikelen van Morningstar over het specifieke segment van strategic beta -ETF's:

• Zo proberen strategic beta ETF's de markt te verslaan
• Dividendstrategieën populairst in strategic beta landschap
• Zo ziet de Europese markt voor strategic beta ETF's er uit

Lees meer over ETF's:

- Zo deden low-volatility ETF's het in 2018

- Zo sterk groeide de markt voor duurzame ETF's in 2018

- Zo doen thema-ETF's het vergeleken met hun generieke concurrenten